Ủy ban châu Âu (EC) đã ban hành quyết định cuối cùng về việc áp dụng thuế chống bán phá giá đối với thép cán nóng nhập khẩu từ Việt Nam, Nhật Bản và Ai Cập. Biên độ áp dụng đối với doanh nghiệp Việt Nam dao động từ 0% đến 12.1%, giữ nguyên so với kết luận sơ bộ công bố hồi tháng 4/2025.
Cuộc điều tra được khởi xướng từ ngày 8/8/2024, theo kiến nghị từ Hiệp hội Thép châu Âu (Eurofer), nhằm làm rõ cáo buộc rằng một số sản phẩm thép cán nóng dạng cuộn và không cuộn đang được bán vào thị trường EU với mức giá thấp hơn giá trị thực tế, gây thiệt hại cho ngành sản xuất nội địa.
Các sản phẩm bị điều tra chủ yếu nằm trong nhóm mã CN 7208, 7211, 7225, 7226. Tuy nhiên, một số mặt hàng đặc biệt như thép không gỉ, thép điện định hướng hạt, thép công cụ chuyên dụng, hoặc thép có độ dày lớn hơn 10mm và chiều rộng từ 600mm trở lên đã được loại trừ khỏi phạm vi điều tra.
Giai đoạn điều tra bán phá giá kéo dài từ 1/4/2023 đến 31/3/2024, trong khi thời gian đánh giá thiệt hại được tính từ 1/1/2021 đến 31/3/2024.
Dựa trên dữ liệu từ doanh nghiệp và điều chỉnh theo quy định, EC kết luận rằng biên độ bán phá giá của các doanh nghiệp Việt Nam dao động từ 0% đến 12.1%, tương đồng với kết luận sơ bộ trước đó.
Mặc dù một số ý kiến cho rằng chính sách thuế xuất khẩu của Việt Nam có thể làm giảm chi phí đầu vào (quặng sắt và than luyện cốc – vốn chiếm khoảng 60–70% chi phí sản xuất thép cán nóng), EC không tìm thấy bằng chứng thuyết phục cho cáo buộc này.
Trong suốt giai đoạn điều tra, các doanh nghiệp Việt Nam đều phải nhập khẩu phần lớn nguyên liệu từ nước ngoài, do nguồn nội địa không đáp ứng đủ về số lượng lẫn chất lượng. Điều này khẳng định rằng giá đầu vào của ngành thép Việt Nam không bị tác động đáng kể bởi chính sách trong nước.
Bên cạnh việc xác định hành vi bán phá giá, EC cũng kết luận rằng ngành sản xuất thép cán nóng của EU đã chịu tổn thất đáng kể, thể hiện qua sụt giảm về thị phần, lợi nhuận, giá bán, đầu tư và việc làm.
Quyết định áp thuế được kỳ vọng sẽ giúp khôi phục lại cân bằng thị trường, đồng thời hỗ trợ các nhà sản xuất EU duy trì khả năng cạnh tranh trước làn sóng thép giá rẻ tràn vào từ bên ngoài.
Đối với các doanh nghiệp Việt Nam, kết luận này có tác động hai chiều. Những công ty được xác định có biên độ 0% vẫn có thể tiếp cận thị trường EU mà không bị áp thuế bổ sung. Tuy nhiên, những doanh nghiệp có mức thuế lên tới 12.1% sẽ đối mặt với không ít khó khăn trong việc duy trì mức giá cạnh tranh tại thị trường này.
Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) khuyến nghị các doanh nghiệp chủ động theo dõi diễn biến vụ việc, đồng thời chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu để hợp tác với cơ quan điều tra nước ngoài, tránh bị áp thuế quá cao hoặc bị phân loại “bất hợp tác”.
Tiếng Việt
English
