Mohammed Al Amoudi – một trong những doanh nhân kín tiếng và quyền lực bậc nhất khu vực Trung Đông – châu Phi – đang dần lấy lại vị thế sau biến cố bị tạm giam tại Ả Rập Xê Út vào năm 2017. Với khối tài sản ước tính hàng tỷ USD, ông hiện kiểm soát một trong những đế chế kinh doanh rộng lớn, trải dài từ các mỏ vàng tại Ethiopia cho đến nhà máy lọc dầu lớn nhất Thụy Điển.
Sinh ra tại Dessie, Ethiopia vào năm 1946, Al Amoudi có dòng máu Yemen – Ethiopia. Không được đào tạo bài bản tại đại học, ông chuyển đến Ả Rập Xê Út từ sớm và bắt đầu khởi nghiệp với ngành xây dựng. Năm 1980, ông thành lập tập đoàn MIDROC – tiền thân cho tất cả các khoản đầu tư của mình tại Ethiopia.
MIDROC nhanh chóng trở thành tập đoàn đa ngành lớn nhất đất nước, sở hữu các lĩnh vực từ khai thác vàng (Midroc Gold – chủ sở hữu mỏ Lega Dembi), bất động sản, nông nghiệp đến dịch vụ y tế tư nhân. Tập đoàn đã tạo công ăn việc làm cho hàng chục nghìn người dân Ethiopia.
Không chỉ dừng lại ở châu Phi, Mohammed Al Amoudi còn mở rộng ảnh hưởng sang châu Âu khi nắm giữ Corral Petroleum Holdings – công ty mẹ của Preem AB, nhà máy lọc dầu lớn nhất Thụy Điển. Preem vận hành hai cơ sở tại Lysekil và Gothenburg, chiếm 80% tổng công suất lọc dầu quốc gia.
Ngoài ra, ông còn kiểm soát Svenska Petroleum Exploration – công ty thăm dò dầu khí với hoạt động trải dài khắp châu Âu và Tây Phi. Nhờ vào chuỗi cung ứng khép kín từ khai thác đến phân phối, ông đóng vai trò then chốt trong an ninh năng lượng khu vực Bắc Âu.
Tháng 11/2017, Mohammed Al Amoudi bị bắt giữ trong chiến dịch chống tham nhũng tại Ả Rập Xê Út. Ông bị tạm giam hơn 400 ngày mà không có cáo buộc hình sự chính thức. Trong thời gian đó, hoạt động kinh doanh của ông bị đình trệ, nhiều tài sản bị đóng băng.
Sau khi được trả tự do vào đầu năm 2019, Al Amoudi nhanh chóng tái thiết lại toàn bộ đế chế. Năm 2023, ông và công ty Corral Morocco Holding bị kiện đòi bồi thường 2,7 tỷ USD liên quan đến vụ thanh lý nhà máy lọc dầu Samir ở Morocco. Tuy nhiên, cơ quan trọng tài ICSID chỉ chấp thuận mức bồi thường 150 triệu USD.
Năm 2023, tài sản của Al Amoudi tăng thêm 3,6 tỷ USD, nâng tổng giá trị tài sản ròng lên 9,05 tỷ USD theo Bloomberg Billionaires Index. Sang năm 2025, tài sản ước tính khoảng 7,5 tỷ USD, đưa ông vào top 10 tỷ phú giàu nhất châu Phi và đứng đầu tại Ethiopia.
Điểm nhấn lớn nhất là cổ phần tại Preem tăng hơn 400%, đạt giá trị 3,74 tỷ USD, nhờ giá dầu hồi phục và các chính sách tối ưu hoạt động sản xuất tại Thụy Điển.
Ngoài sự nghiệp kinh doanh, Al Amoudi nổi tiếng với các hoạt động từ thiện quy mô lớn. Tại Ethiopia, ông đầu tư vào giáo dục, y tế và đào tạo nghề thông qua MIDROC. Tại Ả Rập Xê Út, ông tài trợ các chương trình nghiên cứu tại các trường đại học danh tiếng như King Saud và King Abdulaziz.
Năm 2007, Chính phủ Thụy Điển vinh danh ông bằng Huân chương Ngôi sao Bắc Cực hạng nhất, ghi nhận những đóng góp trong phát triển kinh tế và an ninh năng lượng quốc gia.
Tiếng Việt
English
