Thị trường chứng khoán Mỹ lao dốc trong phiên 4/11 khi nhóm cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) như Palantir, AMD, Nvidia đồng loạt giảm mạnh. Giới chuyên gia cảnh báo định giá đang bị thổi phồng và rủi ro điều chỉnh 10–20% có thể sắp đến.
Phiên giao dịch ngày 4/11 chứng kiến một làn sóng bán tháo mạnh trên thị trường chứng khoán Mỹ, khi tâm lý lo ngại về định giá “nóng” của cổ phiếu công nghệ và AI khiến nhà đầu tư ồ ạt rút vốn.
Kết thúc phiên, chỉ số S&P 500 giảm 1,17% xuống còn 6.771,55 điểm, Nasdaq Composite – vốn nặng về công nghệ – lao dốc 2,04% xuống 23.348,64 điểm, trong khi Dow Jones Industrial Average mất 251,44 điểm, tương đương 0,53%, còn 47.085,24 điểm.
Giới đầu tư cho rằng, sau nhiều tháng tăng trưởng mạnh mẽ nhờ làn sóng đầu tư vào công nghệ trí tuệ nhân tạo, thị trường đã đến lúc phải “tự điều chỉnh”. Đà giảm lan rộng khiến Phố Wall ngập trong sắc đỏ, phản ánh rõ nét nỗi lo về một “bong bóng công nghệ 2.0”.
Tâm điểm của đợt bán tháo lần này là Palantir Technologies (PLTR) – công ty phần mềm phân tích dữ liệu được xem là “ngôi sao AI” của Phố Wall. Dù công bố kết quả kinh doanh quý III/2025 vượt kỳ vọng và đưa ra dự báo tăng trưởng lạc quan, cổ phiếu Palantir vẫn lao dốc hơn 8% trong phiên.
Nguyên nhân? Các nhà đầu tư cho rằng mức định giá hiện tại đã quá cao. Với tỷ lệ P/E dự phóng hơn 200 lần thu nhập, Palantir đang phản ánh kỳ vọng tăng trưởng mà ít công ty nào có thể duy trì lâu dài.
Không chỉ Palantir, hàng loạt “ông lớn” trong lĩnh vực AI khác cũng chịu áp lực bán mạnh:
Oracle mất gần 4%,
AMD – nhà sản xuất chip hàng đầu – giảm gần 4%,
Nvidia và Amazon cũng đồng loạt đi xuống.
Theo dữ liệu từ FactSet, mức P/E dự phóng trung bình của chỉ số S&P 500 hiện đã vượt ngưỡng 23 lần, mức cao nhất kể từ năm 2000 – giai đoạn “bong bóng dot-com” nổi tiếng.
Điều này cho thấy, giá cổ phiếu đã tăng quá nhanh so với tốc độ cải thiện thực tế của lợi nhuận doanh nghiệp – một tín hiệu khiến nhiều chuyên gia tài chính lên tiếng cảnh báo.
Tâm lý hoang mang càng bị khoét sâu khi hai lãnh đạo cấp cao trong ngành tài chính lên tiếng.
Ông David Solomon, Giám đốc điều hành của Goldman Sachs, phát biểu rằng:
“Có khả năng thị trường chứng khoán Mỹ sẽ điều chỉnh từ 10% đến 20% trong vòng 12–24 tháng tới.”
Trong khi đó, Ted Pick, CEO của Morgan Stanley, cũng chia sẻ rằng việc xuất hiện các đợt giảm từ 10–15% là điều “lành mạnh” và “không nên xem là sụp đổ”.
Những nhận định này, dù mang tính thực tế, lại vô tình thúc đẩy tâm lý phòng thủ trên thị trường, khiến nhà đầu tư nhỏ lẻ càng dè dặt.
Nhiều chuyên gia cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy thị trường đang dần tỉnh khỏi cơn hưng phấn AI, và nhà đầu tư bắt đầu đánh giá lại liệu mức định giá hiện nay có phản ánh đúng tiềm năng thật hay không.
Từ đầu năm 2025, làn sóng đầu tư vào AI và bán dẫn đã đẩy hàng loạt cổ phiếu công nghệ lên mức cao kỷ lục. Nvidia, AMD, và Palantir là những cái tên liên tục phá đỉnh, giúp Nasdaq ghi nhận mức tăng mạnh nhất trong nhiều năm qua.
Tuy nhiên, theo giới phân tích của Bloomberg và Financial Times, dòng tiền này đang mang dáng dấp của “tâm lý bầy đàn” – khi nhà đầu tư mua vào không chỉ vì triển vọng dài hạn, mà vì sợ “bỏ lỡ cơ hội”.
Chuyên gia của Morgan Stanley Research cảnh báo:
“Nếu tăng trưởng lợi nhuận không bắt kịp tốc độ tăng giá cổ phiếu, bong bóng sẽ hình thành và vỡ theo quy luật thị trường.”
Tuy vậy, không ít người vẫn tin rằng AI không phải là một “xu hướng nhất thời”. Họ cho rằng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây và tự động hóa sẽ tiếp tục tạo ra giá trị thật, nhưng đà tăng của cổ phiếu có thể cần được điều chỉnh để trở nên bền vững hơn.
Cú giảm mạnh của Phố Wall đã ngay lập tức ảnh hưởng đến các thị trường khác. Cổ phiếu công nghệ tại châu Á, đặc biệt là ở Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan, cũng chịu áp lực điều chỉnh.
Chỉ số Nikkei 225 giảm gần 1,3%, trong khi Kospi của Hàn Quốc mất hơn 1,5%. Các nhà đầu tư khu vực cho biết họ đang theo dõi sát diễn biến từ Mỹ, bởi nhóm cổ phiếu chip và AI toàn cầu có mối liên hệ chặt chẽ với xu hướng của Nasdaq.
Chỉ số VIX – thước đo “nỗi sợ hãi” của thị trường Mỹ – đã tăng hơn 10%, phản ánh rõ ràng tâm lý lo ngại rủi ro đang quay trở lại sau nhiều tháng lạc quan.
Theo các chuyên gia của CNBC, đợt sụt giảm lần này không nhất thiết báo hiệu một cuộc khủng hoảng, mà là bước điều chỉnh lành mạnh để thị trường “hạ nhiệt”. Tuy nhiên, với những nhà đầu tư nhỏ, đây là thời điểm cần thận trọng.
Một số chiến lược được khuyến nghị:
Đánh giá lại danh mục đầu tư: Giảm tỷ trọng cổ phiếu công nghệ/AI có định giá cao, tăng nắm giữ ở các nhóm ngành ổn định như năng lượng, tài chính, hoặc tiêu dùng thiết yếu.
Tập trung vào giá trị thực: Chọn doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững, dòng tiền ổn định và khả năng tăng trưởng dài hạn, thay vì chạy theo xu hướng ngắn hạn.
Đa dạng hóa rủi ro: Cân nhắc đầu tư vào các thị trường khác hoặc tài sản phòng thủ như vàng, trái phiếu ngắn hạn.
Giữ tâm lý vững vàng: Thị trường luôn vận động theo chu kỳ. Những đợt giảm 10–15% không phải là thảm họa, mà là cơ hội để tái cấu trúc danh mục hợp lý hơn.
Về ngắn hạn, giới đầu tư đang chờ đợi các dữ liệu kinh tế quan trọng như báo cáo việc làm khu vực tư nhân (ADP) và chỉ số dịch vụ ISM của Mỹ để đánh giá sức khỏe nền kinh tế.
Nếu dữ liệu tiếp tục cho thấy sự ổn định, áp lực bán có thể hạ nhiệt. Tuy nhiên, nếu kinh tế Mỹ phát đi tín hiệu giảm tốc, rủi ro điều chỉnh sâu hơn là có thật.
Trong dài hạn, công nghệ AI vẫn được xem là “trụ cột” tăng trưởng mới của nền kinh tế toàn cầu. Song, như nhiều chuyên gia nhấn mạnh, “mọi cuộc cách mạng công nghệ đều có giai đoạn quá đà trước khi quay về giá trị thực”.
Phiên lao dốc ngày 4/11 là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng mọi chu kỳ tăng trưởng đều cần điểm dừng nghỉ. Khi cơn sốt AI đang dần lắng xuống, thị trường có cơ hội trở lại trạng thái cân bằng hơn – nơi giá trị thực và kỳ vọng được đặt đúng vị trí.
Dù vậy, sự bùng nổ của công nghệ AI vẫn là xu hướng tất yếu trong thập kỷ tới. Với những nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn, đợt điều chỉnh này có thể không phải là dấu chấm hết – mà là bước lùi cần thiết trước khi bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.
1. Vì sao cổ phiếu AI lại bị bán tháo dù doanh thu tăng?
Vì giá cổ phiếu đã tăng quá nhanh so với lợi nhuận thực tế. Nhà đầu tư lo ngại mức định giá không còn hợp lý và có thể sớm điều chỉnh.
2. Những cổ phiếu nào chịu ảnh hưởng mạnh nhất?
Palantir, AMD, Nvidia, Oracle và Amazon là những cái tên giảm mạnh nhất trong đợt bán tháo này.
3. Liệu thị trường có đang bước vào “bong bóng AI”?
Chưa thể khẳng định là bong bóng, nhưng dấu hiệu đầu cơ quá mức và định giá cao cho thấy nguy cơ điều chỉnh rõ rệt.
4. Nhà đầu tư nên hành động ra sao?
Giữ tâm lý bình tĩnh, tránh mua đuổi cổ phiếu tăng nóng, tập trung vào doanh nghiệp có nền tảng thật và đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Tiếng Việt
English
