Ngày 25/9, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas khẳng định sẽ hợp tác cùng Mỹ, Saudi Arabia, Pháp, Liên hợp quốc (LHQ) và các đối tác quốc tế để triển khai kế hoạch hòa bình cho Dải Gaza. Đây được xem là bước đi quan trọng trong bối cảnh xung đột Israel – Hamas vẫn chưa hạ nhiệt, đồng thời đặt ra kỳ vọng cho một giải pháp lâu dài tại Trung Đông.
Trong bài phát biểu qua video tại Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ), ông Abbas nhấn mạnh Gaza là “một phần không thể tách rời của Nhà nước Palestine”, đồng thời khẳng định chính quyền Palestine sẵn sàng đảm nhận toàn bộ trách nhiệm quản lý và đảm bảo an ninh tại khu vực này.
Ông cũng bác bỏ mọi khả năng Hamas tiếp tục đóng vai trò quản lý tại Gaza trong tương lai. Theo đó, các phe phái vũ trang, bao gồm Hamas, sẽ “phải giao nộp toàn bộ vũ khí cho Chính quyền Quốc gia Palestine”.
Đáng chú ý, ông Abbas công khai lên án vụ tấn công ngày 7/10/2023 do Hamas tiến hành nhằm vào dân thường Israel, đồng thời khẳng định Palestine không ủng hộ những hành động bạo lực như vậy. Tuy nhiên, phía Hamas ngay lập tức phản đối các phát biểu này.
Một ngày trước đó (24/9), trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Hồi giáo bên lề kỳ họp khóa 80 ĐHĐ LHQ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trình bày kế hoạch hòa bình 21 điểm cho Gaza và toàn Trung Đông.
Kế hoạch này được đánh giá là nỗ lực ngoại giao nhằm tạo dựng nền tảng cho một giải pháp hai nhà nước, phù hợp với tuyên bố dài 7 trang mà LHQ thông qua trong tháng 9 nhằm chấm dứt xung đột Israel – Hamas.
Sự phối hợp đa phương giữa Mỹ, Saudi Arabia, Pháp và các quốc gia Ả Rập được xem là tín hiệu tích cực, mở ra cơ hội để tái khởi động tiến trình hòa bình vốn đình trệ nhiều năm.
Song song với tiến trình chính trị, vấn đề tài chính của chính quyền Palestine cũng trở thành trọng tâm. Ngày 26/9, Bộ Ngoại giao Na Uy thông báo một nhóm các quốc gia tài trợ – gọi là Ủy ban Liên lạc đặc biệt (AHLC) – đã nhất trí triển khai “Liên minh khẩn cấp vì sự bền vững tài chính của chính quyền Palestine”.
Mục tiêu của sáng kiến là giải quyết khủng hoảng tài chính chưa từng có tiền lệ mà Palestine đang đối diện, đảm bảo khả năng quản lý, cung cấp dịch vụ thiết yếu và duy trì an ninh tại các vùng lãnh thổ.
Na Uy cho biết sẽ đóng góp 40 triệu krone (tương đương 4 triệu USD), đồng thời kêu gọi Israel giải ngân các khoản tiền thuộc về chính quyền Palestine nhưng đang bị giữ lại.
Việc Palestine cam kết hợp tác quốc tế trong triển khai kế hoạch hòa bình Gaza có thể giúp tái khẳng định vai trò hợp pháp của Chính quyền Quốc gia Palestine trên trường quốc tế. Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn còn hiện hữu:
Phản đối từ Hamas: Việc yêu cầu giải giáp vũ khí chắc chắn sẽ vấp phải sự kháng cự từ lực lượng này.
Tình hình tài chính mong manh: Palestine cần nguồn hỗ trợ ổn định và dài hạn, không chỉ các gói cứu trợ ngắn hạn.
Cân bằng lợi ích quốc tế: Mỹ, Saudi Arabia, Pháp và LHQ có cùng mục tiêu hòa bình, nhưng cách tiếp cận và ưu tiên chiến lược có thể khác nhau.
Trong bối cảnh đó, tiến trình hòa bình chỉ có thể bền vững nếu đi kèm cam kết tài chính, chính trị và an ninh toàn diện từ cả khu vực lẫn cộng đồng quốc tế.
Tuyên bố của Tổng thống Mahmoud Abbas về việc hợp tác với Mỹ, Saudi Arabia, Pháp và LHQ cho thấy Palestine đang muốn giành lại vai trò trung tâm trong tiến trình hòa bình Gaza. Đồng thời, sáng kiến tài chính do Na Uy khởi xướng cũng nhấn mạnh rằng ngoài hòa giải chính trị, ổn định kinh tế là điều kiện tiên quyết để xây dựng một nền hòa bình lâu dài.
Tương lai của Gaza và toàn Trung Đông vẫn còn nhiều biến động, nhưng động thái đa phương lần này có thể mở ra hy vọng mới cho một tiến trình hòa bình vốn đã bị đình trệ trong nhiều thập kỷ.
Tiếng Việt
English
