Trump ám chỉ khả năng giảm thuế với Ấn Độ khi đồng minh thân cận Sergio Gor nhậm chức đại sứ, báo hiệu bước ngoặt mới trong quan hệ thương mại Mỹ–Ấn.
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ám chỉ rằng Washington có thể giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Ấn Độ, cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt sau nhiều tháng căng thẳng thương mại giữa hai quốc gia.
Phát biểu này được đưa ra trong lễ nhậm chức của Sergio Gor, người vừa được bổ nhiệm làm Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ — một trong những đồng minh chính trị thân cận nhất của Trump, được xem là mắt xích quan trọng trong chiến lược “ngoại giao cá nhân hóa” của Nhà Trắng.
Tại buổi lễ, Trump cho biết:
“Thuế đối với Ấn Độ đang ở mức rất cao vì vấn đề dầu Nga, nhưng hiện họ đã giảm đáng kể lượng dầu nhập từ Nga, nên chúng tôi sẽ sớm hạ mức thuế xuống.”
Tuy nhiên, dữ liệu thực tế lại cho thấy câu chuyện phức tạp hơn. Theo công ty phân tích thị trường Kpler, lượng dầu thô Nga nhập vào Ấn Độ trong tháng 10 hầu như không đổi so với tháng 9, đạt 1,59 triệu thùng/ngày.
Điều này cho thấy, bất chấp tuyên bố của Trump, sự phụ thuộc của Ấn Độ vào năng lượng Nga vẫn chưa giảm rõ rệt – một vấn đề lâu nay khiến Washington lo ngại kể từ khi xung đột Ukraine bùng nổ.
Việc bổ nhiệm Sergio Gor làm đại sứ Mỹ tại New Delhi phản ánh phong cách ngoại giao đậm dấu ấn cá nhân của Trump.
Gor – người từng là cố vấn cấp cao trong chiến dịch tranh cử của Trump – được Thượng viện phê chuẩn ngày 7/10 và đã nhanh chóng tới New Delhi để hội kiến Thủ tướng Narendra Modi, thảo luận về quốc phòng, công nghệ và thương mại.
“Chúng tôi cũng đã bàn về tầm quan trọng của các khoáng sản chiến lược đối với cả hai quốc gia,” Gor chia sẻ sau buổi gặp, nhấn mạnh an ninh năng lượng và chuỗi cung ứng khoáng sản sẽ là trọng tâm trong nhiệm kỳ của ông.
Theo Trump, những ưu tiên của Gor bao gồm:
Thúc đẩy đầu tư vào các ngành công nghiệp chủ lực của Mỹ,
Tăng xuất khẩu năng lượng Mỹ sang Ấn Độ,
Và mở rộng hợp tác an ninh song phương.
“Tôi trông đợi Sergio sẽ củng cố một trong những mối quan hệ chiến lược quan trọng nhất của chúng ta – đó là quan hệ đối tác với Cộng hòa Ấn Độ,” Trump nói.
Giới quan sát cho rằng việc lựa chọn một đại sứ “chính trị” thay vì nhà ngoại giao chuyên nghiệp là cách Nhà Trắng rút ngắn quy trình, thúc đẩy đối thoại nhanh và trực tiếp hơn.
“Điều này có thể giúp đạt thỏa thuận thương mại sớm hơn, nhưng đồng thời cũng khiến quan hệ dễ tổn thương hơn nếu dư luận hai nước thay đổi,” nhận định của Alexandra Hermann, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Oxford Economics.
Khả năng Mỹ giảm thuế cho Ấn Độ đánh dấu bước ngoặt sau nhiều tháng căng thẳng thương mại.
Trước đó, Washington đã áp mức thuế lên tới 50% với một số mặt hàng xuất khẩu của Ấn Độ, lấy lý do bảo hộ thị trường nội địa và phản đối việc New Delhi tiếp tục mua dầu Nga.
Đáp lại, Ấn Độ tăng cường hợp tác với Nga và Trung Quốc thông qua các diễn đàn đa phương như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO).
Tại Hội nghị thượng đỉnh SCO ở Thiên Tân, đoạn clip lan truyền cho thấy Thủ tướng Modi cười vui bên cạnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin, làm dấy lên lo ngại về một “trục” mới giữa ba cường quốc Á – Âu.
Cựu Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ Raghuram Rajan cảnh báo rằng lịch sử có thể lặp lại:
“Lần cuối cùng Washington nghiêng về phía Pakistan, vào năm 1971, Ấn Độ đã ngả hẳn về phía Liên Xô trong suốt 25 năm sau đó,” ông phát biểu tại sự kiện của Hội đồng Chicago về Quan hệ Quốc tế ngày 6/11.
Ông Rajan cũng chỉ trích:
“Không thể vừa là quốc gia bị áp thuế cao nhất thế giới – thậm chí cao hơn cả Trung Quốc – vừa nói về tình bạn chiến lược và tập trận chung được.”
Dù Trump khẳng định Ấn Độ đã “giảm đáng kể” lượng dầu nhập từ Nga, thực tế lại không hoàn toàn như vậy.
Theo Kpler, lượng dầu thô Nga chiếm gần 40% tổng nhập khẩu dầu của Ấn Độ trong tháng 10, cho thấy New Delhi vẫn dựa mạnh vào nguồn cung chiết khấu từ Moscow – một lựa chọn mang tính kinh tế nhiều hơn chính trị.
Tuy vậy, Washington vẫn tỏ ra thấu hiểu thế khó của Ấn Độ trong việc vừa bảo đảm an ninh năng lượng, vừa duy trì quan hệ chiến lược với Mỹ.
Dưới thời Sergio Gor, Nhà Trắng dự kiến sẽ mở rộng hợp tác năng lượng, bao gồm xuất khẩu khí hóa lỏng (LNG), chuyển giao công nghệ năng lượng tái tạo, và hợp tác về khoáng sản chiến lược.
Tuần này, Liên đoàn các Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ (FIEO) cho biết đoàn 20 doanh nghiệp Ấn đã tham dự Triển lãm Công cụ Quốc tế Moscow, nhằm mở rộng hợp tác kỹ thuật và thương mại song phương.
Chủ tịch FIEO S.C. Ralhan cho biết kim ngạch xuất khẩu kỹ thuật sang Nga dự kiến đạt 1,75 tỷ USD trong năm nay, và sự kiện này sẽ “thắt chặt hơn nữa mối quan hệ thương mại giữa hai nước.”
Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý rằng Nga vẫn chỉ là đối tác hạn chế so với Mỹ.
Theo Tổ chức Thương hiệu Quốc gia Ấn Độ (IBEF), năm tài khóa 2025, Ấn Độ xuất khẩu 4,88 tỷ USD sang Nga nhưng nhập khẩu tới 63,84 tỷ USD.
Trong khi đó, Mỹ chiếm 18% tổng xuất khẩu của Ấn Độ, so với chỉ 1% của Nga.
Như chuyên gia Hermann nhận định:
“Nga có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng Mỹ vẫn là đối tác chiến lược không thể thay thế đối với Ấn Độ.”
Việc Trump gợi ý giảm thuế quan được xem là bước tiến mang tính biểu tượng trong quan hệ Mỹ – Ấn, nhưng chưa đủ để đảo ngược hoàn toàn sự nghi ngờ giữa hai bên.
Sergio Gor – với phong cách chính trị linh hoạt – có thể giúp tăng tốc các cuộc đàm phán, nhưng thiếu kinh nghiệm ngoại giao truyền thống cũng có thể tạo ra rủi ro khi quan hệ song phương biến động.
Đối với Ấn Độ, thách thức là duy trì thế cân bằng giữa lợi ích năng lượng và định hướng chiến lược.
Còn với Mỹ, mục tiêu là xây dựng lại niềm tin thương mại mà không đẩy đồng minh tiềm năng này xa hơn về phía Moscow.
Liệu những phát biểu “giảm thuế” của Trump có biến thành hành động cụ thể hay chỉ là tín hiệu chính trị? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào cách hai quốc gia dung hòa giữa lợi ích và thực tế địa chính trị trong những tháng tới.
1. Vì sao Trump nói sẽ giảm thuế với Ấn Độ?
Trump cho rằng Ấn Độ đã giảm đáng kể lượng dầu nhập từ Nga, song dữ liệu cho thấy mức nhập khẩu hầu như không đổi.
2. Sergio Gor là ai và có vai trò gì?
Ông là đồng minh thân cận của Trump, được bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ tại Ấn Độ nhằm thúc đẩy đàm phán trực tiếp và nhanh chóng hơn.
3. Nga có phải là đối tác thương mại chính của Ấn Độ không?
Không. Nga chỉ chiếm 1% kim ngạch xuất khẩu của Ấn Độ, trong khi Mỹ chiếm tới 18%.
4. Triển vọng quan hệ Mỹ – Ấn sắp tới ra sao?
Giới chuyên gia dự báo quan hệ sẽ được cải thiện nếu Mỹ thật sự giảm thuế, nhưng các vấn đề năng lượng và địa chính trị vẫn là rào cản lớn.
Tiếng Việt
English
