Các nhà đầu tư lao đao vì hiệu suất tồi tệ của thị trường chứng khoán Việt Nam?

• Trong thời gian gần đây các cơ quan quản lý sở tại đã liên tục đàn áp các công ty bất động sản và thực hiện nhiều vụ bắt giữ
• Chỉ số chứng khoán chuẩn giảm một mạch 36% tính từ đầu năm đến nay

Tình trạng sụt giảm tại thị trường chứng khoán có hiệu suất tồi tệ nhất thế giới đang thử thách quyết tâm đầu tư của đông đảo người dân Việt Nam.

Trong bối cảnh chính phủ đàn áp các công ty bất động sản, điều tra tham nhũng và thắt chặt tín dụng, chỉ số VN Index đã giảm 36% trong năm nay. Con số này được ghi nhận là mức hiệu suất tệ nhất toàn cầu, trong đó các cổ phiếu “rơi” sâu nhất thuộc nhóm ngân hàng và công ty bất động sản. Trong khi một số nhà đầu tư nước ngoài nhìn thấy cơ hội mua vào, cuộc khủng hoảng đang trừng phạt nhóm tầng lớp trung lưu vốn bật lên từ giai đoạn kinh tế khởi sắc từ năm 2002 tại Việt Nam.

“Tôi rất buồn,” Nguyễn Biên, huấn luyện viên bơi lội 33 tuổi, cho biết ước mơ mua một căn hộ ở Hà Nội của anh đã tan thành mây khói sau khi tài khoản đầu tư trị giá 43.000 USD ban đầu của anh bốc hơi khoảng 40%. “Thị trường tiếp tục giảm và giảm như thể sẽ không bao giờ dừng lại. Vì vậy tôi đã quyết định tạm dừng đầu tư.”

Cơn sốt chứng khoán toàn cầu trong năm nay đã khiến các nhà đầu tư cá nhân ở khắp mọi nơi phải đau đầu, và tác động tại Việt Nam thậm chí còn rõ nét hơn khi đóng góp của nhóm nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 85% thanh khoản thị trường. Tâm lý thị trường ngày càng trở nên tồi tệ khi các nhà chức trách tăng cường giám sát các hoạt động gây quỹ của các công ty bất động sản trong nước. Đồng thời thực hiện một số vụ bắt giữ các nhân vật cấp cao quan trọng. Từ đó càng gây thêm áp lực cho nền kinh tế đang phải gồng mình để kiểm soát lạm phát và đối phó với gánh nặng nợ ngày càng tăng.

Kết quả, từ một nền kinh tế được Ngân hàng Thế giới tặng những mỹ từ như “câu chuyện thành công về phát triển” khi chuyển đổi từ một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới sang mức thu nhập trung bình chỉ trong một thế hệ, Việt Nam giờ đây đang bị công hãm tứ bề.

Chỉ số VN Index tiếp tục trượt dốc vào thứ Ba, giảm 0,9%.

Hà Hải Đăng, nhà môi giới 26 tuổi hiện đang quản lý gần 200 tài khoản nhà đầu tư cá nhân tại một công ty chứng khoán ở Hà Nội, cho biết khoảng 80%-90% khách hàng của anh rơi vào tình trạng thua lỗ.

“Một hoặc hai năm trước, tôi thậm chí không cần mời chào mọi người mở tài khoản giao dịch, nhưng giờ đây mọi thứ đã khác,” Đăng nói thêm. Trong tháng 10, chỉ có 96.290 tài khoản giao dịch cá nhân được mở, giảm tháng thứ 5 liên tiếp sau khi đạt mức đỉnh hơn 476.000 tài khoản vào tháng 5, theo dữ liệu từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. Đây là số lượng tài khoản mở mới ít nhất được ghi nhận kể từ tháng 2 năm 2021.

Nhiều nhà đầu tư Việt Nam mới tham gia thị trường đang chọn đứng ngoài quan sát hoặc rút lui, thanh khoản cũng vì thế mà giảm dần. Kể từ đầu tháng 11 đến ngày 21, giá trị giao dịch trung bình trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh đạt 436 triệu USD mỗi ngày. Số liệu này giảm mạnh so với khoảng 761 triệu USD/ngày trong năm nay, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp.

Ông Phùng Trung Kiên, nhà sáng lập công ty quản lý tài sản Vietnam Holdings Inc, cho biết tình trạng suy giảm của thị trường cũng tạo đà cho chu kỳ bán ra để đáp ứng các yêu cầu cho vay ký quỹ. Động thái này càng khiến những người ở lại chịu tổn thất nặng nề hơn.

Trong một báo cáo tuần trước, Fitch Ratings đã ủng hộ những nỗ lực của cơ quan quản lý Việt Nam nhằm “kiềm chế những rủi ro tiềm ẩn” trong lĩnh vực bất động sản. Công ty đánh giá đó là những động thái “tích cực vừa phải”. Tuy nhiên, Fitch nói thêm những động thái đó “có thể dẫn đến tình trạng biến động của hệ thống tài chính trong ngắn hạn”.

Trong khi các nhà đầu tư trong nước lao đao, một số nhà đầu tư nước ngoài lại nhìn thấy cơ hội mua vào khi chỉ số VN Index giao dịch ở mức 8,3 lần thu nhập dự kiến. Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 12 năm 2012.

Từ đầu tháng 11, các nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng số cổ phiếu trị giá 315 triệu USD sau khi bán ròng trong tháng 10 và tháng 9. Động thái này cũng ghi nhận giao dịch mua ròng lớn nhất kể từ tháng 6 năm 2020, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp.

'Quan điểm tích cực'

“Nhìn chung, tôi chia sẻ quan điểm tích cực về tăng trưởng kinh tế trong tương lai của Việt Nam”, Jiyun Chung, Giám đốc bộ phận cổ phiếu tại Manulife IM Việt Nam có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh cho biết. Cô cũng cho biết quỹ của cô đang tích cực mua vào. “Đây là cơ hội tốt để tích lũy cổ phiếu của các công ty tốt với giá chiết khấu.”

Nhưng sự chuyển đổi đó không đủ để xoay chuyển thị trường và trong bối cảnh chính phủ vẫn tiếp tục các cuộc điều tra, các nhà đầu tư cá nhân tại đây vẫn có một triển vọng ảm đạm, theo lời Đăng, nhà môi giới tại Hà Nội.

“Kỳ vọng của nhà đầu tư hiện nay là giảm lỗ chứ không phải làm giàu như những năm trước”, Đăng nói.

Hậu Dương - theo www.bloomberg.com