Đồng Ruble Nga: Hiện Tượng Lạ Kỳ Khi Trở Thành Đồng Tiền Tăng Giá Mạnh Nhất Thế Giới Năm 2025

Giữa bối cảnh chiến tranh kéo dài, giá dầu giảm mạnh, lệnh trừng phạt kinh tế khắt khe và nền kinh tế suy thoái, đồng ruble của Nga lại gây bất ngờ khi trở thành đồng tiền tăng giá mạnh nhất thế giới trong năm 2025, theo báo cáo từ Bank of America.

Tính đến nay, đồng RUB đã tăng hơn 40%, một sự đảo ngược ngoạn mục sau hai năm lao dốc mạnh mẽ. Điều gì đang thúc đẩy đà tăng phi thường này?

Chính Sách Tiền Tệ Siết Chặt và Kiểm Soát Vốn – Chìa Khóa Giữ Vững Đồng Rub

Theo các chuyên gia kinh tế, đà tăng của ruble không phản ánh sự phục hồi lòng tin từ nhà đầu tư quốc tế, mà chủ yếu nhờ vào kiểm soát vốn chặt chẽ, chính sách lãi suất cao và sự suy yếu của đồng USD.

Ông Brendan McKenna – chuyên gia kinh tế quốc tế tại Wells Fargo – chỉ ra ba yếu tố chính:

Ngân hàng Trung ương Nga duy trì lãi suất cao ở mức 20% để kiểm soát lạm phát.

Kiểm soát ngoại hối và dòng vốn ra vào ngày càng chặt chẽ.

Kỳ vọng về tiến trình hòa bình giữa Nga và Ukraine.

Chi phí vay mượn cao đang khiến doanh nghiệp Nga hạn chế nhập khẩu, dẫn đến giảm nhu cầu sử dụng ngoại tệ, từ đó củng cố giá trị đồng RUB.

Xuất Khẩu Mạnh – Nhập Khẩu Yếu: Nhu Cầu Ruble Tăng Cao

Các nhà xuất khẩu lớn của Nga, đặc biệt trong ngành dầu khí, bị yêu cầu chuyển đổi doanh thu từ USD về RUB, tạo ra lượng cầu lớn trên thị trường nội địa. Trong khi đó, nhập khẩu yếu – đặc biệt là hàng hóa lâu bền như điện tử, ô tô – khiến nhu cầu đổi ruble sang đô la giảm mạnh.

Từ tháng 1 đến tháng 4/2025, các tập đoàn xuất khẩu lớn đã bán ra hơn 42,5 tỷ USD, tăng gần 6% so với giai đoạn trước đó, theo dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Nga (CBR).

Tín Hiệu Từ Ngân Hàng Trung Ương: Giảm Cung Tiền Mạnh Tay

Một yếu tố then chốt khác là CBR đã thu hẹp mạnh nguồn cung tiền. Tốc độ tăng trưởng tiền tệ đã giảm từ 23,9%/năm vào tháng 8/2023 xuống -1,19% vào đầu năm 2025, theo giáo sư Steve Hanke từ Đại học Johns Hopkins.

Đây là tín hiệu cho thấy ngân hàng trung ương Nga đang thắt chặt chính sách tiền tệ đến mức tối đa để giữ ổn định tỷ giá.

Liệu Đà Tăng Của Ruble Có Bền Vững?

Dù tăng mạnh, các chuyên gia cảnh báo rằng đà tăng của đồng ruble có thể không kéo dài. Giá dầu – nguồn thu ngoại tệ lớn nhất của Nga – đã giảm mạnh, ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu và doanh thu ngân sách.

“Chúng tôi tin rằng đồng ruble đã gần chạm đỉnh và có thể bắt đầu suy yếu trong thời gian tới,” ông Melaschenko từ Renaissance Capital cho biết.

Nếu đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine đạt được tiến triển, khả năng nới lỏng kiểm soát vốn và hạ lãi suất là rất cao – điều này có thể khiến đồng ruble lao dốc nhanh chóng, theo phân tích từ Wells Fargo.

Tác Động Kép: Doanh Thu Dầu Giảm + Đồng Rub Mạnh = Áp Lực Lên Ngân Sách

Đồng ruble mạnh kết hợp với giá dầu giảm đang khiến biên lợi nhuận của các công ty xuất khẩu bị thu hẹp, đặc biệt là ngành dầu khí – vốn chiếm khoảng 30% nguồn thu ngân sách trong năm 2024, theo Ngân hàng Trung ương Phần Lan.

“Chính phủ Nga buộc phải sử dụng Quỹ Phúc lợi Quốc gia để bù đắp chi tiêu và có thể phải cắt giảm các khoản không ưu tiên nếu xu hướng này tiếp tục,” Melaschenko cảnh báo.

Kết Luận

Hiện tượng đồng ruble Nga tăng giá mạnh nhất thế giới năm 2025 là một minh chứng điển hình cho sức mạnh của chính sách tiền tệ cứng rắn và kiểm soát vốn. Tuy nhiên, những yếu tố nền tảng như giá dầu và triển vọng hòa bình sẽ là chìa khóa quyết định liệu “phép màu ruble” này có thể kéo dài bao lâu.

Giữ vững lợi thế đầu tư với những cập nhật thị trường liên tục từ InfoFinance – hãy theo dõi ngay hôm nay.