Halving Bitcoin năm 2024: Những lý do tạo nên khác biệt

Vào tháng 4/2024, tốc độ tạo ra Bitcoin mới sẽ giảm đi một nửa khi khối dữ liệu giao dịch thứ 840.000 được thêm vào chuỗi khối của Bitcoin. Đây là một tính năng then chốt trong mô hình kinh tế Bitcoin, giúp làm chậm tốc độ tăng thêm nguồn cung mới khoảng 50% cứ sau khoảng 4 năm một lần. Sự kiện này được biết đến là Halving Bitcoin.

Halving Bitcoin là gì?

Việc giảm phần thưởng khai thác Bitcoin - Halving Bitcoin - ám chỉ các sự kiện được lập trình sẵn trong mạng lưới Bitcoin, nhằm cắt giảm một nửa phần thưởng dành cho người khai thác để xử lý giao dịch và thêm các khối mới vào chuỗi khối. Mỗi khối là một tập tin chứa 1 megabyte dữ liệu.

Sự kiện Halving Bitcoin diễn ra cứ sau khoảng 4 năm hoặc sau khi có 210.000 khối được khai thác. Ví dụ: cứ mất khoảng 10 phút để khai thác một khối. Sau mỗi sự kiện này, tốc độ tạo ra Bitcoin mới sẽ giảm đi.

Mục đích chính của các sự kiện Halving là kiểm soát nguồn cung Bitcoin, đồng thời đảm bảo rằng tổng nguồn cung không vượt quá mức giới hạn là 21 triệu xu. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến giá Bitcoin, bằng cách làm tăng giá trị theo thời gian do lượng tiền mới vào thị trường giảm đi, để phù hợp với quy luật cung - cầu.

Sự kiện tự động kích hoạt sau khi có 210.000 khối được khai thác kể từ lần giảm phần thưởng gần nhất. Con số chính xác này được lập trình cứng trong giao thức Bitcoin và không thể thay đổi nếu không tách rời chuỗi khối và tạo ra đồng tiền điện tử mới.

Khái niệm cơ bản về khai thác Bitcoin

Để hiểu về việc Halving Bitcoin, trước tiên bạn cần nắm được cách hoạt động của hệ sinh thái Bitcoin. Chuỗi khối Bitcoin được tạo nên từ một mạng lưới máy tính được gọi là các nút, chạy phần mềm cho Bitcoin và lưu trữ lịch sử giao dịch. Thuật ngữ "khai thác" ở đây không có nghĩa khai thác kim loại quý mà chỉ việc thu thập phần thưởng.

Các nút có trách nhiệm xác thực và phê duyệt những giao dịch trên mạng Bitcoin, nói cách khác là bảo vệ an ninh cho mạng lưới.

Khai thác Bitcoin là việc sử dụng sức mạnh tính toán để tham gia vào quá trình xác thực giao dịch trên chuỗi khối Bitcoin thông qua cơ chế đồng thuận Proof-of-Work.

Khai thác Bitcoin đòi hỏi giải quyết các bài toán toán học phức tạp bằng phần cứng chuyên dụng và lượng điện lớn. Quá trình đoán số hoặc băm chính xác được gọi là Chứng minh công việc. Nếu khai thác thành công và thêm khối vào chuỗi, người đào sẽ nhận phần thưởng.

Điều gì xảy ra nếu người khai thác Bitcoin đột nhiên ngừng khai thác?

Trong trường hợp số lượng lớn người khai thác Bitcoin quyết định ngừng khai thác, điều này sẽ ảnh hưởng đến tốc độ băm và các khía cạnh khác của mạng lưới. Tốc độ băm tổng thể sẽ giảm, an ninh mạng sẽ kém đi và việc hình thành khối sẽ chậm hơn.

Ví dụ: nếu một lượng đáng kể các thợ đào rời bỏ cùng lúc, người dùng sẽ truy cập chuỗi khối nhanh hơn và mạng lưới Bitcoin dễ bị tấn công hơn.

Bằng chứng lịch sử cho thấy, sự kiện Halving Bitcoin không gây ra phản ứng như vậy. Chẳng hạn, khi sự kiện Halving năm 2012 xảy ra, tốc độ băm giảm trong vài tháng. Tuy nhiên, ngay sau đó tốc độ băm và lợi nhuận khai thác tiếp tục tăng do sự kiện này mang lại lợi ích cho giá Bitcoin và nền kinh tế rộng lớn hơn.

Tương tự, sau đợt giảm phần thưởng thứ hai, phải mất nhiều thời gian hơn để lợi nhuận khai thác phục hồi - gần một năm sau sự kiện. Trong khi đó, tốc độ băm vẫn tăng đều đặn sau lần giảm phần thưởng.

Đã từng có đợt Halving Bitcoin nào khác trong quá khứ chưa?

Khi Bitcoin mới ra đời, các thợ đào nhận được phần thưởng là 50 BTC cho mỗi khối khai thác. Những người tham gia sớm bị thu hút bởi việc khai thác và bảo mật mạng lưới ngay cả khi chưa ai biết liệu nó có thành công hay không. Như đã giải thích, tỷ lệ phần thưởng sẽ giảm một nửa sau mỗi 210.000 khối được khai thác.

Ba lần giảm phần thưởng Bitcoin gần đây nhất kể từ khi ra đời là vào các năm 2012, 2016 và 2020. Sự kiện Halving năm 2012 đã làm giảm phần thưởng từ 50 xuống còn 25 BTC. Sự kiện năm 2016 giảm phần thưởng xuống 12,5 BTC và đến năm 2020, mỗi khối mới chỉ còn tạo ra 6,25 Bitcoin.

Hệ thống này sẽ tiếp tục cho đến khi hết Bitcoin được khai thác. Như đã nói, tổng nguồn cung Bitcoin có giới hạn ở 21 triệu BTC và không còn thêm Bitcoin nào được tạo ra sau sự kiện giảm phần thưởng cuối cùng.

Khi nào Halving Bitcoin tiếp theo diễn ra?

Mặc dù chưa rõ ngày chính xác, nhưng dự kiến đợt Halving Bitcoin tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 4 năm 2024, sau khi khối thứ 840.000 được khai thác. Đợt giảm này sẽ làm giảm phần thưởng cho mỗi khối được khai thác từ 6,25 BTC xuống còn 3,125 BTC.

Sự kiện Halving Bitcoin năm 2024 sẽ đánh dấu lần giảm phần thưởng thứ tư trong lịch sử Bitcoin. Đợt giảm thứ năm dự kiến diễn ra vào năm 2028.

Điều gì xảy ra với giá Bitcoin trong sự kiện Halving?

Ý nghĩa đầu tiên mà chúng tôi nghĩ tới là việc giảm phần thưởng khai thác Bitcoin sẽ làm giảm số tiền mà các thợ đào kiếm được bằng cách thêm các khối mới và xác thực giao dịch.

Tuy nhiên, việc giảm một nửa tỷ lệ phần thưởng cũng sẽ làm chậm lượng Bitcoin mới được đưa ra thị trường và quy luật cung - cầu xuất hiện. Nếu nguồn cung giảm, nhu cầu sẽ tăng và giá Bitcoin thay đổi. Như vậy, việc giảm một nửa tạo ra sự khan hiếm. Khi nguồn cung giảm, giá Bitcoin tăng do các thông số mới về nhu cầu.

Việc giảm một nửa làm giảm tỷ lệ lạm phát của Bitcoin. Trong tiền điện tử, lạm phát là việc đưa thêm đồng tiền mới vào lưu thông. Ngược lại, Bitcoin ban đầu được thiết kế để chống lạm phát. Đơn giản là mỗi lần giảm một nửa đều có khả năng tạo ra một đợt tăng giá cho đồng tiền kỹ thuật số và nâng cao giá trị của nó.

Việc kết hợp giữa nguồn cung cố định với tỷ lệ lạm phát giảm dần sẽ tạo ra sự khan hiếm, cũng như thực hiện tính năng chống lạm phát cho đồng tiền điện tử.

Tại sao Halving Bitcoin năm 2024 lại khác biệt?

Thứ nhất, trước đợt giảm phần thưởng năm 2024, Bitcoin đã lập kỷ lục giá cao nhất mọi thời đại (ATH) - điều chưa từng xảy ra trong các chu kỳ Halving trước đây. Trong quá khứ, một đợt tăng giá và lập ATH mới thường xảy ra khoảng một năm sau mỗi lần giảm phần thưởng.

Tổng nguồn cung 21 triệu xu không phải là nền tảng của Bitcoin. Thay vào đó, khả năng dự đoán nguồn cung và tỷ lệ lạm phát mới là động lực chính thúc đẩy nhu cầu và quan điểm cho rằng Bitcoin thể hiện một hệ thống tiền tệ vượt trội.

Việc giảm phần thưởng có thể được mô tả là động lực của một trong những chuyển đổi quan trọng về động lực lâu dài: chuyển từ hỗ trợ cho các thợ đào từ phần thưởng khối sang chủ yếu từ doanh thu phí giao dịch.

Nếu xem whitepaper của Bitcoin, chúng ta thấy Satoshi Nakamoto giải thích rằng động lực có thể được hỗ trợ bởi phí giao dịch. Sau khi số lượng Bitcoin cố định được đưa vào lưu thông, phần thưởng có thể chuyển dần sang phí giao dịch và trở thành hệ thống tiền tệ phi lạm phát.

Hãy tưởng tượng bạn có một lọ bánh quy mà cả gia đình ăn hàng ngày. Ban đầu mỗi người được ăn 10 chiếc mỗi ngày, nhưng sau mỗi 3 tháng số lượng phải giảm một nửa. Những chiếc bánh quy trở nên khan hiếm và có giá trị hơn sau mỗi đợt giảm bớt. Đó là quy luật của sự kiện Halving Bitcoin!

Duy Thanh