Kinh tế thế giới ngày 31/1/2023

Ngày 30/1, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã ký nghị định về thủ tục thực hiện sắc lệnh Tổng thống liên quan áp giá trần dầu mỏ, theo đó cấm giao hàng đối với các hợp đồng mua bán có hạn chế về giá đối với sản phẩm này.

Nga cấm giao hàng theo hợp đồng áp giá trần dầu mỏ của phương Tây            

Văn kiện được đăng tải trên cổng thông tin của chính phủ cho biết Bộ Năng lượng và Bộ Tài chính Nga phải phê duyệt thủ tục giám sát giá dầu xuất khẩu của nước này trước ngày 1/3 tới. Các công ty xuất khẩu dầu mỏ theo yêu cầu hằng tháng phải cung cấp thông tin về hợp đồng và giá bán, cũng như thông tin để xác minh rằng giá dầu không tuân theo cơ chế ấn định giá đối với người mua sau cùng. Ngoài ra, cơ quan hải quan phải ngăn việc vận chuyển dầu thô khỏi Nga nếu nhận thấy các cơ chế như vậy được áp dụng.
Ngày 27/12/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin ban hành sắc lệnh cấm cung cấp dầu thô và các sản phẩm dầu trong vòng 5 tháng, từ ngày 1/2/2023, cho các nước áp dụng trần giá dầu. Trước đó, Nhóm các nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G7), Liên minh châu Âu (EU) và Australia đã nhất trí từ ngày 5/12/2022 cấm bán bảo hiểm, tài chính và môi giới hàng hải của phương Tây cho các lô dầu vận chuyển bằng đường biển của Nga có giá trên 60 USD/thùng như một phần trong các biện pháp trừng phạt của phương Tây liên quan tới chiến dịch quân sự đặc biệt của Moskva ở Ukraine. Các đồng minh phương Tây đã lên kế hoạch, kể từ ngày 5/2, sẽ áp dụng 2 mức trần đối với các sản phẩm dầu của Nga, một cho các sản phẩm được giao dịch ở mức cao hơn so với dầu thô, như dầu diesel hoặc dầu khí, và một cho các sản phẩm được giao dịch ở mức chiết khấu như dầu thô.

Fed dự kiến sẽ giảm tốc chương trình tăng lãi suất

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản tại cuộc họp diễn ra từ ngày 31/1-1/2.

Việc thay đổi dần dần sẽ giúp các quan chức Fed có thêm thời gian để đánh giá mức độ cần thiết của việc tiếp tục tăng lãi suất và thời gian duy trì lãi suất ở mức cao để kiểm soát hoàn toàn lạm phát và giúp xác định mức độ thiệt hại mà Fed gây ra cho thị trường lao động và rộng hơn là nền kinh tế trong nỗ lực kiểm soát việc tăng giá.

Các quan chức Fed đã dự đoán vào tháng 12/2022 rằng họ sẽ nâng lãi suất lên trên 5% vào năm 2023, sau đó ở mức cao trong suốt cả năm. Lạm phát đã chậm lại một cách đáng kể và dữ liệu về nền kinh tế cho thấy người tiêu dùng đang trở nên thận trọng và bắt đầu chi tiêu ít hơn. Một số người cho rằng người tiêu dùng có thể nhạy cảm hơn với giá cả, khiến các công ty khó tiếp tục tăng giá các mặt hàng.

Bên cạnh đó, thị trường việc làm vẫn đang ở mức tốt. Có những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang diễn ra gần giống như cách mà Fed đã kỳ vọng, đó là lý do tại sao nhiều nhà đầu tư nghĩ rằng sẽ không cần điều chỉnh chính sách nhiều nữa.

Lạm phát đã giảm xuống 5% trong tháng 12/2022 từ mức 5,5 % của tháng 11/2022, dựa trên số liệu mới nhất của Fed, nhưng vẫn cao hơn gấp đôi mức tăng giá trung bình 2 % mà Fed nhắm tới. Điều này dẫn tới khả năng khiến Fed cảnh giác với việc sớm tuyên bố chiến thắng lạm phát.

Vụ kiện chống độc quyền thay đổi ngành quảng cáo

Ngày 29/1, Bộ Tư pháp Mỹ đã nộp hồ sơ vụ kiện chống độc quyền quảng cáo trực tuyến đối với Aphabet. Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng Google đã lạm dụng sức mạnh thị trường của mình trong quảng cáo trực tuyến và yêu cầu công ty thoái vốn khỏi hai cấu phần quan trọng: máy chủ quảng cáo để bán không gian quảng cáo và trao đổi quảng cáo.

Theo Bộ Tư pháp Mỹ, máy chủ quảng cáo của Google được hơn 90% các công ty quảng cáo lớn sử dụng; sàn giao dịch quảng cáo của Google chiếm hơn 50% thị phần; gần đây Google đã hợp nhất các công cụ quảng cáo thành Google Ad Manager có doanh thu 37 tỷ USD trong năm 2021. Google bác bỏ bất kỳ sai phạm nào và cho rằng vụ kiện là nhằm chọn người thắng kẻ thua trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo có tính cạnh tranh cao. Vụ kiện này được cho rằng sẽ có tác động lớn đến ngành quảng cáo trực tuyến trị giá 500 tỷ USD của Mỹ. Nếu Google thua kiện và phải bán các bộ phận của mình thì rất khó tìm được người mua vì các công ty công nghệ lớn đủ khả năng bỏ tiền mua như Microsoft hoặc Comcast có thể sẽ phải đối mặt với các cáo buộc độc quyền tương tự.

Một số chuyên gia cho rằng, nhiều khả năng Google sẽ phải chia tách bộ phận quảng cáo. Tuy nhiên, công ty con này có thể sẽ trở lại thành một công ty thu mua các công ty con khác trong lĩnh vực quảng cáo.

Boeing bổ sung một dây chuyền sản xuất máy bay 737 MAX mới

Hãng chế tạo ô tô Boeing (Mỹ) cho biết sẽ bổ sung một dây chuyền sản xuất máy bay 737 MAX mới tại Everett, Washington (Mỹ) vào giữa năm 2024 giữa bối cảnh hãng có kế hoạch tăng cường giao hàng loại máy bay bán chạy nhất này.

Giám đốc điều hành của Boeing Commercial Airplanes, Stan Deal, cho rằng dây chuyền mới sẽ là đơn vị sản xuất máy bay 737 MAX thứ tư của hãng và đóng vai trò cần thiết để đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ.

Ông Deal cho biết thêm Boeing đang sản xuất trở lại mẫu máy bay 737 MAX tại dây chuyền ở Renton. Boeing đã đặt sản xuất gần 700 máy bay dòng MAX vào năm ngoái, với việc giao 387 máy bay 737 và vẫn tồn đọng số đơn đặt hàng khoảng 3.600 máy bay dòng MAX.

Ông Deal cho biết ngoài việc chuẩn bị cơ sở vật chất, Boeing đã bắt đầu quá trình chuẩn bị nhà cung cấp, khách hàng, nghiệp đoàn và số lượng nhân viên cần thiết để thiết lập dây chuyền mới. Boeing đang làm việc để đảm bảo an toàn và chất lượng hàng đầu.

Theo Boeing, hãng đã sản xuất ổn định 31 máy bay 737 mỗi tháng và lên kế hoạch tăng sản lượng lên khoảng 50 máy bay mỗi tháng trong khung thời gian từ năm 2025 đến năm 2026.

Tháng 12/2022, Quốc hội Mỹ đã quyết định dỡ bỏ hạn chót áp đặt tiêu chuẩn an toàn mới cho cảnh báo buồng lái hiện đại đối với hai phiên bản mới của máy bay 737 MAX. 

Chính sách trên đã được Quốc hội áp đặt vào năm 2020 sau hai vụ tai nạn nghiêm trọng của máy bay 737 MAX ở Indonesia và Ethiopia.

Gần đây, Boeing thông báo kế hoạch thuê thêm 10.000  nhân viên trong năm 2023 để đáp ứng nhu cầu phục hồi sau đại dịch COVID-19 và gia tăng năng lực sản xuất máy bay, nhưng sẽ cắt giảm một số công việc phụ trợ.

Theo Vương Linh tổng hợp