Masayoshi Son – nhà sáng lập và CEO của SoftBank Group – đã khiến cả thế giới chú ý nhờ những khoản đầu tư “khủng” vào các công ty công nghệ. Nhiều người từng ví ông là “Warren Buffett của giới công nghệ”. Tuy nhiên, loạt vấn đề gần đây liên quan đến các startup được SoftBank và Quỹ Vision Fund hậu thuẫn đã khiến giới đầu tư bắt đầu nghi ngờ khả năng “biến cát thành vàng” của tỷ phú người Nhật.
Dù có chung điểm là những nhà đầu tư có tầm nhìn lớn, nhưng Masayoshi Son và Warren Buffett thực tế lại có cách tiếp cận rất khác nhau – cả về triết lý đầu tư, quan điểm về công nghệ lẫn cách đánh giá con người. Dưới đây là ba điểm khác biệt lớn nhất giữa hai nhà đầu tư nổi tiếng này:
Warren Buffett nổi tiếng với triết lý đầu tư giá trị, được ông theo đuổi suốt hơn 50 năm qua dựa trên lý thuyết của Benjamin Graham. Trong các bức thư thường niên gửi cổ đông, Buffett luôn tập trung vào hiệu suất dài hạn, so sánh lợi nhuận cổ phiếu với chỉ số S&P 500. Từ năm 1965 đến 2018, Berkshire Hathaway đạt mức tăng trưởng trung bình 20,5% mỗi năm, gần gấp đôi so với S&P 500 (9,7%). Với Buffett, điều quan trọng là đầu tư vào doanh nghiệp tốt, không chỉ là cổ phiếu tốt.
Trong khi đó, Masayoshi Son theo đuổi tầm nhìn rộng lớn và đầy tham vọng. Tại đại hội cổ đông năm 2013, ông tuyên bố muốn đưa SoftBank trở thành công ty số một thế giới về mọi mặt – lợi nhuận, dòng tiền và giá trị thị trường. Mục tiêu này bị giới chuyên gia chỉ trích là thiếu trọng tâm và không gắn với lợi nhuận đầu tư cụ thể.
Gần đây, Son đặt mục tiêu nâng vốn hóa SoftBank lên 20.000 tỷ yên (~1.850 tỷ USD) vào năm 2040 – cao gấp 20 lần hiện tại. Tuy nhiên, trong 5 năm qua, cổ phiếu SoftBank lại tăng trưởng kém hơn chỉ số Nikkei 225.
Warren Buffett từng công khai thừa nhận rằng ông tránh xa cổ phiếu công nghệ vì không am hiểu sâu và cho rằng đầu tư vào các công ty công nghệ ở giai đoạn đầu chẳng khác gì “đánh bạc”.
Ngược lại, Son lại là một người đầy niềm tin vào tương lai công nghệ. Ông tin vào khái niệm singularity – thời điểm trí tuệ nhân tạo (AI) vượt qua trí tuệ con người – và dự đoán điều này sẽ xảy ra trong vòng 30 năm tới.
Phần lớn danh mục đầu tư của SoftBank, đặc biệt là thông qua Vision Fund, tập trung vào các startup công nghệ nền tảng, chẳng hạn như Uber, Grab, Coupang (được ví như Amazon của Hàn Quốc), hay WeWork – công ty chia sẻ không gian làm việc từng "gây bão" thị trường.
Phong cách đánh giá lãnh đạo của hai nhà đầu tư cũng hoàn toàn khác biệt. Buffett nổi tiếng với nguyên tắc “3 yếu tố cần có ở một nhà lãnh đạo”: trí tuệ, năng lượng và sự chính trực. Ông từng nói rằng nếu thiếu chính trực, hai yếu tố còn lại có thể trở thành mối nguy hiểm.
Vì vậy, các CEO trong danh mục của Berkshire Hathaway thường là những người có bề dày kinh nghiệm, lãnh đạo ổn định lâu dài – như tại JPMorgan Chase, Coca-Cola hay American Airlines.
Ngược lại, Son thường bị cho là dễ bị thu hút bởi các nhà sáng lập có phong cách tương đồng với mình: nhiều cảm hứng, quyết đoán nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro. Trường hợp điển hình là Adam Neumann, cựu CEO của WeWork – người đã bị Son gây áp lực phải từ chức sau khi công ty này mất gần nửa giá trị trước IPO.
Không ít công ty được SoftBank và Vision Fund đầu tư như Uber, SoFi, hay WeWork đều gặp rắc rối về quản trị, khiến các nhà sáng lập lần lượt bị thay thế. Nikkei nhận định rằng phong cách "quản trị kiểu cao bồi" của Son có thể mang lại tốc độ bứt phá nhưng cũng đầy rủi ro.
Cả Masayoshi Son và Warren Buffett đều là những nhà đầu tư nổi bật của thời đại, nhưng họ đi theo hai con đường rất khác nhau. Buffett kiên trì, kỷ luật và tập trung vào giá trị dài hạn. Son lại là người dám chấp nhận rủi ro, đặt cược lớn vào tương lai công nghệ và con người.
So sánh họ giống như đặt một người thợ thủ công tỉ mỉ bên cạnh một tay chơi cờ bạc đầy máu lửa — cả hai đều có chiến lược riêng, nhưng mỗi chiến lược lại phản ánh một triết lý đầu tư khác biệt hoàn toàn.