Vòng đàm phán gián tiếp đầu tiên giữa Hamas và Israel tại Ai Cập đã khép lại trong không khí tích cực. Bài viết phân tích chuyên sâu các điểm then chốt, phản ứng của cộng đồng quốc tế và những thách thức phía trước trên con đường kiến tạo hòa bình cho Gaza.
Sau nhiều tháng xung đột đẫm máu, những nỗ lực ngoại giao nhằm hạ nhiệt căng thẳng giữa Israel và Hamas cuối cùng cũng đã có những bước tiến đầu tiên đáng ghi nhận. Vòng đàm phán gián tiếp đầu tiên, diễn ra tại thành phố Sharm El-Sheikh của Ai Cập vào ngày 6/10, đã kết thúc trong một “bầu không khí tích cực”, mở ra một tia hy vọng mới cho một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện và giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo kéo dài tại Dải Gaza.
Cuộc xung đột Israel - Hamas không chỉ gây ra một thảm kịch nhân đạo nghiêm trọng với con số thương vong lên tới hơn 67.000 người thiệt mạng và 170.000 người bị thương theo Bộ Y tế Palestine, mà còn làm dấy lên làn sóng quan ngại sâu sắc từ cộng đồng quốc tế. Áp lực giải quyết khủng hoảng ngày càng đè nặng lên cả hai bên, cũng như các cường quốc liên quan.
Trong bối cảnh đó, kế hoạch hòa bình 20 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất đã trở thành khuôn khổ chính cho các cuộc thảo luận lần này. Sự tham gia tích cực của các nhà trung gian uy tín là Ai Cập và Qatar được xem là yếu tố then chốt giúp đưa các bên ngồi vào bàn đàm phán.
Theo các nguồn tin từ truyền thông Trung Đông, đặc biệt là kênh Al-Qahera News, trọng tâm của vòng đàm phán đầu tiên xoay quanh ba vấn đề cốt lõi:
Thỏa thuận Trao đổi Tù nhân - Con tin: Các bên đang thảo luận chi tiết về một cơ chế để thả những người bị giam giữ. Giai đoạn đầu dự kiến sẽ chứng kiến 47 con tin bị giam giữ tại Gaza được trả tự do để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù của Israel. Đây được xem là điểm sáng nhất và có khả năng đi đến thỏa thuận nhanh chóng.
Lệnh Ngừng bắn Tạm thời: Một quan chức Hamas cho biết mục tiêu của các cuộc đàm phán là nhằm "xác định ngày ngừng bắn tạm thời". Đây là điều kiện tiên quyết để tiến tới các bước tiếp theo, bao gồm việc rút quân và cung cấp viện trợ nhân đạo.
Điều kiện Thực địa: Một nguồn tin Palestine tiết lộ, thỏa thuận cuối cùng sẽ "cần vài ngày, tùy thuộc vào điều kiện thực địa". Các điều kiện này liên quan trực tiếp đến việc rút quân của Israel khỏi các khu vực nhất định, chấm dứt các cuộc không kích và đình chỉ mọi hoạt động không quân.
Tờ Times of Israel nhận định, ngày làm việc đầu tiên chủ yếu để các bên trình bày quan điểm, qua đó giúp các trung gian xác định được những bất đồng còn tồn đọng và tìm cách thu hẹp khoảng cách. Hai điểm bế tắc chính được nhắc đến là vấn đề giải giáp vũ khí của Hamas và quy mô toàn diện của thỏa thuận con tin.
Các cuộc đàm phán nhận được sự quan tâm theo dõi sát sao từ các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới.
Sự Ủng Hộ Rõ Rệt: Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sissi, nước chủ nhà của vòng đàm phán, đã đánh giá cao kế hoạch của Tổng thống Trump, khẳng định “chúng ta đang đi đúng hướng tới hòa bình và ổn định lâu dài”.
Các Cuộc Vận Động Ngoại Giao Cấp Cao: Cũng trong ngày 6/10, một loạt các cuộc điện đàm đã diễn ra. Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã thảo luận về tình hình, trong khi Quốc vương Jordan Abdullah II cũng có trao đổi với Tổng thống Mỹ về những diễn biến mới nhất. Điều này cho thấy tầm quan trọng toàn cầu của vấn đề.
Thái Độ Thận Trọng Từ Washington: Trái ngược với sự lạc quan, phía Hoa Kỳ lại tỏ ra dè dặt. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt từ chối đưa ra bất kỳ thời hạn cụ thể nào, thay vào đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn tất quá trình một cách nhanh chóng để "giải cứu con tin và tiến đến giai đoạn tiếp theo – bảo đảm hòa bình lâu dài". Đáng chú ý, dù có mặt tại Ai Cập, các đại diện Mỹ được cho là sẽ chỉ tham gia trực tiếp khi các nội dung cụ thể đã được ấn định.
Việc vòng đàm phán thứ hai đã được lên lịch vào ngày 7/10 cho thấy động lực tích cực từ cả hai phía. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn vô cùng chông gai.
Thách thức lớn nhất nằm ở việc hài hòa các yêu cầu cơ bản. Israel kiên định với mục tiêu đảm bảo an ninh tuyệt đối và ngăn chặn mọi mối đe dọa từ Gaza. Trong khi đó, Hamas đòi hỏi một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn, sự rút quân hoàn toàn của Israel và việc dỡ bỏ phong tỏa đối với Dải Gaza. Làm thế nào để thu hẹp khoảng cách giữa hai lập trường này sẽ là bài toán khó cho các nhà trung gian.
Dù còn nhiều khó khăn, nhưng việc hai bên cùng ngồi lại và bắt đầu một cuộc đối thoại nghiêm túc trong một "bầu không khí tích cực" tự nó đã là một thành công bước đầu. Thế giới đang chờ đợi những động thái tiếp theo trong ngày hôm nay, với hy vọng rằng ánh sáng hòa bình cuối cùng cũng sẽ ló rạng trên bầu trời Gaza.
1. Vòng đàm phán giữa Hamas và Israel diễn ra ở đâu và với sự tham gia của ai?
Vòng đàm phán gián tiếp diễn ra tại thành phố Sharm El-Sheikh, Ai Cập. Cuộc đàm phán có sự tham gia của các phái đoàn từ Hamas và Israel, với vai trò trung gian chủ chốt của Ai Cập và Qatar. Hoa Kỳ cũng có mặt nhưng theo nguồn tin, họ sẽ chỉ tham gia trực tiếp ở các giai đoạn sau.
2. Trọng tâm chính của các cuộc thảo luận là gì?
Trọng tâm chính bao gồm: (1) Thỏa thuận trao đổi con tin lấy tù nhân Palestine; (2) Đàm phán về một lệnh ngừng bắn tạm thời; và (3) Các điều kiện thực địa như việc rút quân của Israel và chấm dứt các cuộc không kích.
3. Phản ứng của cộng đồng quốc tế ra sao?
Cộng đồng quốc tế tỏ ra rất quan tâm. Ai Cập và Qatar đóng vai trò trung gian tích cực. Trong khi đó, Mỹ tỏ thái độ thận trọng, không đưa ra thời hạn cụ thể. Các nhà lãnh đạo từ Nga, Jordan cũng có các cuộc điện đàm để thảo luận về tiến trình này.
4. Thách thức lớn nhất để đạt được thỏa thuận là gì?
Hai điểm bế tắc chính được nhắc đến là vấn đề giải giáp vũ khí của Hamas và quy mô của thỏa thuận trao đổi con tin. Ngoài ra, sự khác biệt sâu sắc trong các yêu cầu cốt lõi về an ninh của Israel và các đòi hỏi về chấm dứt phong tỏa, rút quân của Hamas tiếp tục là những rào cản lớn.
Tiếng Việt
English
