Tuần này, thị trường tài chính toàn cầu lại một lần nữa “nín thở” dõi theo cuộc họp chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Dự kiến, Fed sẽ cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm – một bước đi nhỏ nhưng có thể là tín hiệu mở ra chu kỳ nới lỏng tiền tệ mới, trong bối cảnh lạm phát đang dần lùi về mốc mục tiêu 2%.
Thế nhưng, điều khiến giới đầu tư và các nhà phân tích "đứng ngồi không yên" không phải là việc Fed có giảm lãi suất hay không – mà là: sẽ giảm đến đâu? Và liệu họ đã sẵn sàng nới lỏng hoàn toàn, hay vẫn giữ một chân trên phanh?
Fed từng mạnh tay hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm vào tháng 9 – cú giảm đầu tiên sau 4 năm – mở màn cho giai đoạn chính sách "bớt thắt chặt". Theo bà Loretta Mester, cựu Chủ tịch Fed chi nhánh Cleveland, Fed hiện đã bước sang “một giai đoạn mới” khi họ tin rằng lạm phát sẽ tiếp tục hạ nhiệt và dần ổn định quanh mức mục tiêu.
Cuộc họp lần này, kéo dài từ thứ Tư đến thứ Năm, có thể sẽ không tạo ra những cú sốc như lần họp trước. Nhưng với bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa kết thúc, Fed chắc chắn sẽ nỗ lực giữ vững hình ảnh trung lập, không thiên vị bất kỳ phe phái chính trị nào.
Tưởng chừng Fed đang có đường đi rõ ràng, nhưng thực tế lại phức tạp hơn nhiều. Một bên là thị trường lao động bắt đầu hạ nhiệt. Một bên là tiêu dùng cá nhân vẫn đang giữ nhịp ổn định – tạo nên thế “giằng co” giữa nới lỏng và thắt chặt.
Tuần trước, báo cáo cho thấy nền kinh tế Mỹ tăng trưởng ấn tượng 2,8% trong quý III, chủ yếu nhờ sức tiêu dùng bền bỉ – trái ngược hoàn toàn với kỳ vọng suy yếu. Một số chuyên gia kinh tế lập luận rằng lãi suất hiện tại có thể chưa thật sự "thắt" như Fed nghĩ.
Tuy nhiên, mặt khác, lực cầu lao động đang có dấu hiệu chậm lại. Khu vực tư nhân chỉ tạo thêm trung bình 67.000 việc làm/tháng trong 3 tháng gần đây – mức thấp nhất kể từ đại dịch. Liệu đây có phải là “điểm xoay” của thị trường việc làm?
Nếu người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu mạnh tay, lực cầu lao động có thể được giữ vững. Nhưng nếu thu nhập chững lại, điều này sẽ sớm phản ánh lên hành vi tiêu dùng – và khi đó, sức khỏe nền kinh tế có thể suy yếu nhanh chóng.
Các quan chức Fed không ít lần nhấn mạnh rằng: mọi quyết định đều "phụ thuộc vào dữ liệu", nhưng không có nghĩa là phản ứng lập tức với từng chỉ báo ngắn hạn.
Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic cảnh báo: “Chúng ta nên kỳ vọng có sự dao động – và điều đó không có nghĩa là mất phương hướng.” Cùng quan điểm, bà Mary Daly – Chủ tịch Fed San Francisco – cũng nhấn mạnh rằng Fed cần có sự kiên nhẫn, không nên vội vã “xoay tay lái” chỉ vì một báo cáo tích cực hay tiêu cực bất ngờ.
Giá năng lượng và hàng hóa đang giảm, góp phần hạ nhiệt lạm phát. Thêm vào đó, tốc độ tăng lương cũng đang chững lại – khiến thị trường lao động không còn là mối đe dọa lớn với giá cả như trước.
Fed nhiều khả năng sẽ tung ra một đợt cắt giảm lãi suất nhẹ lần này như một động thái “dò đường” – vừa trấn an thị trường, vừa để ngỏ các lựa chọn cho tương lai. Nhưng với quá nhiều biến số đang dịch chuyển, từ tiêu dùng, lao động đến địa chính trị, rõ ràng Fed đang ở trong một thế “tiến thoái lưỡng nan”.
Liệu chính sách tiền tệ sẽ chuyển từ “kiểm soát chặt” sang “thở phào nhẹ nhõm”? Hay Fed vẫn sẽ tiếp tục giữ thế phòng thủ, chờ thêm tín hiệu rõ ràng hơn từ nền kinh tế?
Một điều chắc chắn: chặng đường phía trước không dễ đoán. Và bất cứ thay đổi nào từ Fed cũng có thể là chất xúc tác khiến thị trường toàn cầu đảo chiều trong chớp mắt.
Tiếng Việt
English
