Trong bối cảnh giá gạo thế giới đang giảm sâu, thị trường gạo Việt Nam ghi nhận diễn biến đầy bất ngờ: xuất khẩu chững lại trong khi nhập khẩu lại tăng mạnh, vượt mốc 1 tỷ USD chỉ trong vòng 7 tháng đầu năm 2025.
Theo báo cáo mới công bố từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong tháng 7/2025, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 750.000 tấn gạo, đạt kim ngạch 366,1 triệu USD. Lũy kế 7 tháng, tổng lượng gạo xuất khẩu đạt 5,5 triệu tấn, tương đương 2,81 tỷ USD.
So với cùng kỳ năm ngoái, sản lượng gạo xuất khẩu tăng nhẹ 3,1%, tuy nhiên giá trị lại giảm tới 15,9%. Nguyên nhân chính là do giá xuất khẩu trung bình giảm sâu, chỉ còn 514 USD/tấn, thấp hơn 18,4% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong các thị trường xuất khẩu chủ lực, Philippines tiếp tục giữ vị trí số một, chiếm 42,6% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, xuất khẩu sang thị trường này lại giảm 13,5% so với năm trước. Ngược lại, các thị trường châu Phi như Ghana và Bờ Biển Ngà ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng lần lượt 53,5% và 96,6%.
Đáng chú ý, thị trường Bangladesh chứng kiến giá trị xuất khẩu gạo tăng 188,2 lần, trong khi thị trường Malaysia lại ghi nhận mức giảm sâu nhất, lên đến 58,5%.
Đi ngược hoàn toàn với xu hướng xuất khẩu, kim ngạch nhập khẩu gạo của Việt Nam tăng mạnh 31,4% so với cùng kỳ, đạt 1 tỷ USD – mức cao thứ hai trong lịch sử nhập khẩu gạo của nước ta (sau năm 2010). Năm ngoái, con số này chỉ là 761 triệu USD.
Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh giá gạo trên thị trường thế giới đang sụt giảm mạnh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước đẩy mạnh nhập khẩu. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tính đến ngày 29/7, giá gạo 5% tấm của Việt Nam chỉ còn 382 USD/tấn, thấp hơn đáng kể so với đầu năm.
Để so sánh, giá gạo cùng loại của Thái Lan đang ở mức 375 USD/tấn, Ấn Độ là 377 USD/tấn, và Pakistan là 376 USD/tấn.
Mặc dù xuất khẩu giảm và nhập khẩu tăng, nhưng theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, gạo vẫn thuộc nhóm 6 mặt hàng có thặng dư thương mại cao nhất trong lĩnh vực nông nghiệp.
Điều này cho thấy tầm quan trọng và sức cạnh tranh của gạo Việt trên thị trường quốc tế vẫn được duy trì, đặc biệt trong bối cảnh giá cả biến động và nhu cầu tiêu dùng thay đổi theo từng khu vực.
Tình trạng giá gạo lao dốc, xuất khẩu chững lại, nhưng nhập khẩu lại tăng vọt, phản ánh sự dịch chuyển đáng chú ý trong chiến lược của doanh nghiệp Việt Nam: tận dụng thời điểm giá thấp để nhập khẩu, phục vụ tiêu dùng và chế biến nội địa, đồng thời đón đầu cơ hội khi giá thị trường phục hồi.
Trong thời gian tới, việc ổn định giá bán, mở rộng thị trường xuất khẩu mới và tối ưu hóa chi phí logistics sẽ là yếu tố then chốt giúp ngành gạo Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh.
Tiếng Việt
English
