Các thị trường tài chính quốc tế đang cho thấy khả năng “miễn nhiễm” đáng ngạc nhiên trước những đòn áp thuế mới từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thay vì hoảng loạn bán tháo như hồi tháng 4, giới đầu tư hiện phản ứng một cách bình tĩnh, thậm chí nhiều chỉ số còn ghi nhận mức tăng đáng kể.
Đầu tháng 8, chính quyền Mỹ áp mức thuế 10–15% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc; đồng thời áp thuế 20% lên sản phẩm của Đài Loan, Việt Nam và Bangladesh. Đặc biệt, Ấn Độ – bị nhắm đến vì tiếp tục nhập khẩu dầu từ Nga – phải đối mặt với mức thuế tăng từ 25% lên 50%.
Dù vậy, chỉ số MSCI All Country World, theo dõi hơn 2.500 cổ phiếu từ các thị trường phát triển và mới nổi, vẫn tăng 1,8% kể từ đầu tháng. Tại châu Á, CSI 300 của Trung Quốc và Nikkei 225 của Nhật Bản lần lượt tăng hơn 1% và 2,5%. Ngay cả Nifty 50 của Ấn Độ cũng gần như không biến động. Ở châu Âu, Stoxx 600 tiếp tục đi lên nhờ báo cáo lợi nhuận khả quan, cho thấy nhà đầu tư vẫn lạc quan bất chấp sức ép thuế quan.
Theo Steve Brice – Giám đốc đầu tư toàn cầu tại Standard Chartered Bank – nhà đầu tư hiện “khó bị dao động” bởi những thông báo thuế quan, một phần vì tin rằng các mức thuế này có thể thay đổi hoặc bị rút lại trong đàm phán thương mại. Ông nhận định: “Đây không còn là cú sốc như trước. Thị trường đã quen với các động thái này và chờ đợi khả năng đảo ngược chính sách.”
Các kênh trú ẩn an toàn cũng ghi nhận biến động vừa phải. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm hơn 2 điểm cơ bản, chỉ số USD Index mất gần 2% về sát mốc 98, trong khi giá vàng tăng gần 3%. Điều này trái ngược với làn sóng bán tháo toàn cầu hồi tháng 4, khi S&P 500 mất 12% chỉ trong vài ngày, còn MSCI World (loại trừ Mỹ) giảm hơn 8%.
Hiện tượng này gợi nhớ đến khái niệm “Trump Always Chickens Out” (TACO) – chỉ việc ông Trump thường tung ra các đe dọa mạnh mẽ để gây áp lực rồi bất ngờ hạ nhiệt. Điển hình là tháng 4 vừa qua, ông đã bất ngờ hạ thuế xuống 10% và hoãn áp dụng 90 ngày, giúp Phố Wall ghi nhận một trong những đợt phục hồi mạnh nhất lịch sử.
Hugh Dive – Giám đốc đầu tư tại Atlas Funds – cho biết danh mục đầu tư toàn cầu giờ đã phân tán hơn, giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, giúp giảm tác động từ các cú sốc chính sách. Tuy nhiên, ông cảnh báo rủi ro dài hạn khi thuế quan có thể làm doanh nghiệp e ngại mở rộng đầu tư, đặc biệt với các dự án tốn kém hàng trăm triệu USD như xây dựng nhà máy.
Thực tế, ngày 6/8, ông Trump tuyên bố áp thuế 100% với chip nhập khẩu, nhưng miễn cho doanh nghiệp đang xây nhà máy tại Mỹ. Dive cảnh báo: “Nếu vài năm sau thuế quan bị gỡ bỏ, khoản đầu tư khổng lồ này có thể trở thành gánh nặng.”
Với diễn biến hiện tại, chứng khoán toàn cầu đã dần “chai lì” trước các động thái cứng rắn của Nhà Trắng. Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn khuyến cáo nhà đầu tư duy trì cảnh giác, bởi mỗi thay đổi chính sách có thể kéo theo những tác động sâu rộng và khó lường trong tương lai.