Tesla (NASDAQ: TSLA), công ty xe điện hàng đầu thế giới do Elon Musk sáng lập, đang thu hút sự chú ý lớn khi chuẩn bị công bố kết quả tài chính quý 3. Câu hỏi lớn đặt ra là: liệu chính sách giảm giá xe hàng loạt của hãng có giúp mở rộng thị phần hay chỉ khiến biên lợi nhuận bị bào mòn?
Giữa bối cảnh cổ phiếu TSLA gần như đi ngang trong thời gian gần đây, nhà đầu tư đang đặt kỳ vọng lớn vào báo cáo lợi nhuận quý 3 để giúp cổ phiếu thoát khỏi tình trạng trì trệ. Tuy nhiên, những con số sản xuất và giao hàng công bố đầu tháng 10 lại không mấy khả quan. Cụ thể, sản lượng quý 3 giảm 6% so với quý trước, gây ra những lo ngại rằng kết quả lợi nhuận sắp tới sẽ thấp hơn kỳ vọng.
Mặc dù Tesla cho rằng việc giảm sản lượng là do quá trình bảo trì nhà máy theo kế hoạch, thì các nhà đầu tư vẫn tỏ ra lo lắng. Mức kỳ vọng giao hàng quý 3 ban đầu là 455.000 xe, song thực tế lại không đạt nổi mốc 430.000, khiến tâm lý thị trường dao động đáng kể.
Trong suốt năm 2023, Tesla đã thực hiện nhiều đợt giảm giá mạnh cho các dòng xe của mình nhằm kích cầu và duy trì sức cạnh tranh trong bối cảnh ngành xe điện ngày càng khốc liệt. Tuy nhiên, chiến lược này cũng kéo theo hệ quả: biên lợi nhuận bị thu hẹp rõ rệt.
Ở quý 2, Tesla vẫn ghi nhận lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) là 0,91 USD – vượt kỳ vọng 10%. Nhưng với quý 3, dự báo EPS đã bị điều chỉnh giảm mạnh xuống chỉ còn 0,73 USD. Trong khi đó, doanh thu dự báo cũng giảm xuống 24,14 tỷ USD. Hơn 20 nhà phân tích đã điều chỉnh hạ kỳ vọng, cho thấy tâm lý dè dặt ngày càng lan rộng.
Cần nhấn mạnh rằng, các lần công bố lợi nhuận trong năm nay đều gây biến động mạnh cho cổ phiếu TSLA. Quý 2 là ví dụ điển hình: sau khi báo cáo được công bố, giá cổ phiếu lập tức giảm hơn 10%, và xu hướng giảm vẫn tiếp diễn trong thời gian dài sau đó.
Trong báo cáo quý 3, mọi con mắt sẽ đổ dồn vào biên lợi nhuận của Tesla – chỉ số phản ánh khả năng sinh lời thực chất của doanh nghiệp. Kể từ quý 3 năm 2020, Tesla liên tục ghi nhận tăng trưởng doanh thu. Tuy nhiên, từ đầu năm 2023, tốc độ tăng trưởng này đã chững lại. Quý 1/2023 chỉ đạt 21% – mức thấp nhất trong ba năm.
Sự suy giảm trong biên lợi nhuận được cho là hệ quả trực tiếp của các đợt giảm giá. Khi giá bán trung bình giảm, nhưng chi phí sản xuất chưa kịp điều chỉnh tương ứng, biên lợi nhuận tất yếu sẽ bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, Tesla vẫn giữ được lợi thế khi so sánh với các đối thủ cùng ngành. Biên lợi nhuận gộp của hãng vượt trội hơn đáng kể, trong khi nhiều đối thủ vẫn ghi nhận các chỉ số tài chính âm như lợi nhuận ròng, tỷ suất sinh lời trên vốn (ROE), lợi nhuận trên tài sản (ROA) hay hiệu quả sử dụng vốn (RoCE). Đặc biệt, Tesla vẫn duy trì được biên lợi nhuận kinh doanh ấn tượng – điều cho thấy khả năng kiểm soát chi phí tốt ngay cả trong bối cảnh giảm giá.
Elon Musk từng khẳng định mục tiêu cắt giảm chi phí sản xuất hơn nữa, nhằm bù đắp cho phần doanh thu mất đi do giảm giá. Do đó, biên lợi nhuận sẽ tiếp tục là yếu tố được giới đầu tư theo dõi sát sao trong thời gian tới.
Mặc dù đã mất một phần đà tăng trưởng, Tesla vẫn là ông lớn dẫn đầu ngành xe điện với vốn hóa thị trường vượt xa các đối thủ. Chính sách giảm giá – dù làm ảnh hưởng tới lợi nhuận ngắn hạn – lại được coi là chiến lược dài hơi nhằm duy trì và mở rộng thị phần trong một ngành đang ngày càng cạnh tranh khốc liệt.
Tuy nhiên, một số chỉ số cảnh báo đang xuất hiện. Tốc độ tăng trưởng doanh thu hàng năm của Tesla hiện chỉ đạt 40%, trong khi trung bình ngành là 67%. Dự báo doanh thu và lợi nhuận ròng trong 5 năm tới cũng thấp hơn mặt bằng chung.
Về mặt cơ bản, công ty vẫn giữ được nền tảng tài chính ổn định. Theo dữ liệu từ InvestingPro, Tesla có tỷ lệ lợi nhuận/vốn cao, lượng tiền mặt vượt xa nợ phải trả và giá cổ phiếu đã tăng đáng kể trong 6 tháng qua. Song, mức định giá hiện tại vẫn bị đánh giá là cao, với hệ số P/E không hề hấp dẫn.
Các nhà phân tích cũng đưa ra mức giá mục tiêu hợp lý cho TSLA là 251 USD – trùng khớp với dự báo của 36 chuyên gia tài chính. Điều này cho thấy cổ phiếu đang được giao dịch gần với giá trị thực.
Trên phương diện kỹ thuật, cổ phiếu TSLA đang dao động quanh mốc 250 USD – được xem là mức hỗ trợ quan trọng. Nếu phá vỡ ngưỡng 245 USD, xu hướng giảm có thể hình thành, đưa cổ phiếu về vùng 185–200 USD. Ngược lại, nếu vượt qua mốc kháng cự 255 USD và đóng cửa trên mức này một cách ổn định, xu hướng tăng có thể quay trở lại và đẩy cổ phiếu tiến lên vùng 300–350 USD.
Biến động thấp trong năm 2023 cho thấy tâm lý thị trường đang khá thận trọng. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là bất kỳ chất xúc tác nào từ báo cáo lợi nhuận – dù tích cực hay tiêu cực – đều có khả năng tạo nên những chuyển động mạnh mẽ cho cổ phiếu trong ngắn hạn.
Tiếng Việt
English
