Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 15-8 tại Anchorage (Alaska) đã khép lại mà không đưa ra thỏa thuận cụ thể nào. Tuy nhiên, sự kiện này vẫn được đánh giá là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu nỗ lực phá vỡ thế “đóng băng” trong quan hệ Nga - Mỹ và mở ra triển vọng mới cho tiến trình hòa bình tại Ukraine.
Đây là lần đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo sau 4 năm căng thẳng ngoại giao. Với chủ đề “Khát vọng hòa bình” cùng nghi thức đón tiếp trang trọng từ phía Mỹ, hội nghị thượng đỉnh phát đi tín hiệu tích cực về thiện chí đối thoại và mong muốn tìm kiếm giải pháp cho những bất đồng song phương.
Tổng thống Putin nhận định cuộc trao đổi “mang tính xây dựng” và diễn ra trong “không khí tôn trọng lẫn nhau”. Hình ảnh hai nhà lãnh đạo cùng ngồi trên chiếc xe bọc thép “The Beast” đã được giới truyền thông ví như một “cái bắt tay lịch sử”, biểu tượng cho mong muốn hàn gắn quan hệ sau nhiều năm căng thẳng vì cuộc xung đột Ukraine.
Dù được kỳ vọng nhiều, cuộc thảo luận chỉ kéo dài 3 tiếng thay vì cả ngày, và cuộc họp báo sau đó chỉ diễn ra trong 12 phút, không có phần hỏi đáp. Cả hai bên không công bố thỏa thuận chính thức nào, chỉ nhấn mạnh những từ khóa như “tiến triển”, “hiệu quả” hay “xây dựng”. Tổng thống Trump khẳng định hai nước “đã đạt được một số đồng thuận”, trong khi ông Putin bày tỏ tin tưởng vào khả năng hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, năng lượng, công nghệ số, không gian và Bắc Cực.
Đáng chú ý, Tổng thống Putin đã mời ông Trump thăm Moscow, và cả hai nhà lãnh đạo đều bày tỏ hy vọng “sớm gặp lại” trong thời gian tới.
Vấn đề Ukraine tiếp tục là trọng tâm đối thoại. Ông Putin nhấn mạnh hòa bình chỉ đạt được khi “xử lý nguyên nhân gốc rễ” của xung đột, đồng thời kêu gọi Kiev và châu Âu tránh tạo ra các “trở ngại” cho tiến trình hòa bình. Về phần mình, Tổng thống Trump khẳng định quyết định cuối cùng thuộc về Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đồng thời cho biết sẽ tham vấn NATO và Kiev sau hội nghị này.
Theo tiết lộ, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về khả năng nhượng bộ lãnh thổ để giải quyết xung đột – một phương án gây tranh cãi và khó nhận được sự đồng thuận từ Ukraine.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga, ông Leonid Slutsky, nhận định đây không phải bước đột phá nhưng là một “bước ngoặt lịch sử”, tạo nền tảng mới trong quan hệ Nga - Mỹ cũng như triển vọng chấm dứt chiến sự Ukraine. Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cũng khẳng định cuộc trao đổi “rất tích cực” và mở ra cơ hội hợp tác hòa bình.
Liên Hợp Quốc và nhiều lãnh đạo quốc tế đã hoan nghênh kết quả của hội nghị. Người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric đánh giá cao việc duy trì đối thoại mang tính xây dựng. Thủ tướng Hungary Viktor Orban thậm chí tuyên bố “thế giới an toàn hơn” sau cuộc gặp, cho rằng đây là dấu mốc chấm dứt thời kỳ gián đoạn liên lạc giữa hai cường quốc hạt nhân.
Dù chưa đạt được thỏa thuận mang tính ràng buộc, thượng đỉnh Alaska vẫn được coi là bước khởi đầu quan trọng, tạo nền móng để hai cường quốc tiếp tục đối thoại, thu hẹp khác biệt và hướng tới hợp tác. Đây cũng là cơ hội để Nga và Mỹ góp phần thúc đẩy hòa bình tại Ukraine cũng như ổn định an ninh khu vực và thế giới.
Tiếng Việt
English
