Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa kiện BBC 1 tỷ USD vì cho rằng đài này cắt ghép sai lệch bài phát biểu ngày 6/1/2021. BBC đã xin lỗi và gỡ bỏ phim, nhưng khủng hoảng niềm tin vào truyền thông quốc tế vẫn lan rộng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang làm rung chuyển làng truyền thông quốc tế sau khi đe dọa kiện Đài Truyền hình BBC – cơ quan công quyền lớn nhất Vương quốc Anh – với mức bồi thường 1 tỷ USD.
Nguyên nhân bắt nguồn từ một bộ phim tài liệu bị cho là chỉnh sửa sai lệch bài phát biểu lịch sử của ông ngày 6/1/2021, khiến nhiều người hiểu nhầm ông kêu gọi bạo lực tại Điện Capitol.
Sự kiện này không chỉ tạo ra khủng hoảng nghiêm trọng tại BBC, mà còn châm ngòi cho cuộc tranh luận toàn cầu về đạo đức báo chí và giới hạn của tự do truyền thông trong thời kỳ chính trị nhạy cảm.
Tháng 10/2024, BBC phát sóng bộ phim tài liệu “Trump: A Second Chance?”, nằm trong loạt chương trình Panorama, trong đó đoạn phát biểu của Tổng thống Trump ngày 6/1/2021 bị biên tập sai ngữ cảnh.
Bộ phim cho thấy ông nói:
“We’re going to walk down to the Capitol ... and I’ll be there with you. And we fight. We fight like hell.”
Thực tế, đoạn phim đã ghép hai phần cách nhau gần một giờ mà không thông báo cho khán giả, khiến phát biểu dường như mang ý nghĩa kêu gọi bạo loạn.
Trong bản gốc, ông Trump kêu gọi “đi đến Điện Capitol để cổ vũ các nghị sĩ dũng cảm”, và chỉ sau đó mới nói “we fight like hell”.
Lỗi biên tập này bị xem là vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc khách quan báo chí.
Khủng hoảng bùng nổ khi bản ghi nhớ nội bộ của cựu cố vấn Michael Prescott bị rò rỉ, trong đó chỉ trích tiêu chuẩn biên tập của BBC “xuống cấp nghiêm trọng”.
Ngay sau đó, Tổng giám đốc Tim Davie và Giám đốc Tin tức Deborah Turness đã đệ đơn từ chức, trong khi Chủ tịch Samir Shah gửi lời xin lỗi Tổng thống Trump:
“BBC thừa nhận đoạn cắt ghép đã vô tình tạo ra ấn tượng rằng Tổng thống kêu gọi bạo lực. Đây là sai lầm nghiêm trọng trong phán đoán của chúng tôi.”
BBC sau đó gỡ bỏ phim tài liệu khỏi toàn bộ nền tảng, đồng thời tiến hành điều tra nội bộ toàn diện về quy trình kiểm duyệt nội dung.
Phía Nhà Trắng xác nhận nhóm pháp lý của Tổng thống đã gửi công văn chính thức đến BBC, yêu cầu rút toàn bộ nội dung “sai sự thật và mang tính phỉ báng”, đồng thời bồi thường 1 tỷ USD.
Luật sư Alejandro Brito đại diện cho Trump cho biết BBC có hạn đến 17h ngày 14/11 (giờ Mỹ) để đáp ứng, nếu không, “Tổng thống sẽ thực hiện các quyền pháp lý cần thiết”.
Phát biểu trên Fox News, Tổng thống Trump nhấn mạnh:
“Bài phát biểu của tôi đã bị cắt ghép một cách thiếu trung thực. Tôi có nghĩa vụ phải hành động — vì nếu không làm, họ sẽ tiếp tục làm vậy với người khác.”
BBC thừa nhận “rất lấy làm tiếc”, nhưng khẳng định không có cơ sở pháp lý cho cáo buộc phỉ báng.
Giữa khủng hoảng, Chính phủ Anh lên tiếng bảo vệ BBC.
Bộ trưởng Văn hóa Lisa Nandy nhấn mạnh: “Cần phân biệt giữa lỗi biên tập và tấn công có chủ đích vào một cơ quan báo chí quốc gia.”
Trong khi đó, Thủ tướng Keir Starmer khẳng định vẫn “tin tưởng vào một BBC độc lập và mạnh mẽ”.
Cuộc đối đầu này phản ánh mối quan hệ căng thẳng kéo dài giữa Tổng thống Trump và truyền thông quốc tế, vốn nhiều lần bị ông chỉ trích là “thiên vị và sai lệch”.
Vụ việc giữa Tổng thống Trump và BBC mang nhiều tầng ý nghĩa:
Thứ nhất, nó cho thấy khủng hoảng niềm tin vào truyền thông công cộng vốn được coi là biểu tượng của trung lập.
Thứ hai, vụ việc đặt lại ranh giới giữa tự do báo chí và đạo đức biên tập trong kỷ nguyên số.
Thứ ba, nếu Trump thắng kiện, đây có thể trở thành tiền lệ nguy hiểm cho mối quan hệ giữa chính trị và truyền thông quốc tế.
Khi BBC xin lỗi nhưng vẫn đối mặt với khả năng bị kiện 1 tỷ USD, thế giới đang đặt câu hỏi:
“Tự do báo chí có còn được bảo vệ khi người nắm quyền lực tối cao cảm thấy bị tổn hại?”
Vụ việc Trump – BBC là lời nhắc nhở rằng truyền thông, dù độc lập đến đâu, cũng phải chịu trách nhiệm trước sức nặng của từng câu chữ.
1. Vì sao Tổng thống Trump dọa kiện BBC 1 tỷ USD?
→ Vì ông cho rằng BBC đã chỉnh sửa sai lệch bài phát biểu năm 2021, khiến công chúng hiểu lầm ông kích động bạo lực.
2. BBC có thừa nhận sai sót không?
→ Có. BBC đã xin lỗi công khai, thừa nhận lỗi biên tập và gỡ bỏ nội dung trên toàn hệ thống.
3. BBC có phải bồi thường cho Tổng thống không?
→ Chưa. BBC từ chối yêu cầu bồi thường, cho rằng không có yếu tố cấu thành phỉ báng.
4. Chính phủ Anh phản ứng thế nào?
→ Các quan chức Anh lên tiếng bảo vệ BBC, khẳng định đây là lỗi biên tập, không phải âm mưu chính trị.
Tiếng Việt
English
