Phân biệt giữa doanh thu và lợi nhuận

Doanh thu là tổng thu nhập được tạo ra từ hàng hóa hoặc dịch vụ liên quan đến hoạt động chính của công ty. Lợi nhuận, thường được gọi là lợi nhuận ròng hoặc lợi nhuận sau thuế, là số thu nhập còn lại sau khi hạch toán tất cả các chi phí, nợ, thu nhập bổ sung và chi phí hoạt động. Giữa doanh thu và lợi nhuận có những điểm khác biệt như thế nào?

Tìm hiểu về doanh thu

Doanh thu là gì?

Doanh thu được phản ánh ở dòng trên cùng của báo cáo tài chính. Doanh thu là thu nhập mà công ty tạo ra trước khi trừ đi mọi chi phí.

Hãy tưởng tượng một nhà bán lẻ giày kiếm được tiền từ việc bán giày của mình trước khi tính bất kỳ khoản chi phí nào là doanh thu của họ. 

Thu nhập không được coi là doanh thu nếu công ty cũng có thu nhập từ đầu tư hoặc từ công ty con. Đó là bởi vì nó không đến từ việc bán giày. Các dòng thu nhập bổ sung và các loại chi phí khác nhau được hạch toán riêng.

Ngoài ra, các công ty thường báo cáo tổng doanh thu và/hoặc doanh thu thuần. Tổng doanh thu là tất cả doanh số bán hàng mà công ty thực hiện trước khi trả lại hoặc giảm giá. Khi các mặt hàng bán còn lại này được hạch toán, công ty sẽ báo cáo doanh thu thuần. Hãy nhớ rằng, doanh thu thuần không bao gồm chi phí của công ty.

Yếu tố tác động đến doanh thu

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến doanh thu mà một công ty có thể mang lại như một phần hoạt động của mình:

• Nếu sản phẩm hoặc dịch vụ của công ty có nhu cầu cao, điều đó có thể dẫn đến tăng doanh thu. Ngược lại, nếu nhu cầu giảm có thể dẫn đến doanh thu giảm. 
• Các công ty nhạy cảm với các khoản chi phí được tính. Bởi vì giá cả là yếu tố quan trọng quyết định doanh thu của công ty. Nếu một công ty đặt giá quá cao, nó cũng có thể dẫn đến giảm nhu cầu.
• Một công ty có thể kiếm được ít doanh thu hơn do cạnh tranh bên ngoài. Cạnh tranh có thể tác động đến doanh thu của công ty bằng cách ảnh hưởng đến thị phần. Nếu một công ty phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt, có thể phải giảm giá hoặc có nguy cơ mất đi một số khách hàng nhất định.
• Doanh thu mà một công ty kiếm được cũng bị ảnh hưởng bởi điều kiện kinh tế chung. Ví dụ, trong thời kỳ suy thoái, chi tiêu của người tiêu dùng có thể giảm. Điều này cũng có thể xảy ra đối với các sản phẩm mang tính thời vụ. Vì công ty có thể chỉ đơn giản là đáp ứng nhu cầu theo chu kỳ.

Tìm hiểu về lợi nhuận

Lợi nhuận là gì?

Lợi nhuận được coi là thu nhập ròng trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và hầu hết mọi người đều biết đó là điểm mấu chốt. 

Có những biến thể về lợi nhuận trên báo cáo thu nhập được sử dụng để phân tích hiệu quả hoạt động của một công ty. Ví dụ, thuật ngữ lợi nhuận có thể xuất hiện trong bối cảnh lợi nhuận gộp và lợi nhuận hoạt động. Đây là những bước trên con đường đạt được lợi nhuận ròng.

• Lợi nhuận gộp: Là doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán (COGS). Đây là chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hàng hóa bán trong một công ty. Số tiền này bao gồm chi phí nguyên vật liệu được sử dụng để tạo ra sản phẩm của công ty cùng với chi phí lao động trực tiếp. 
• Lợi nhuận hoạt động: Là lợi nhuận gộp trừ đi tất cả các chi phí cố định và chi phí phát sinh khác, liên quan đến việc điều hành công ty. Chẳng hạn như tiền thuê nhà, tiện ích và tiền lương lao động.

Yếu tố tác động đến lợi nhuận

Vì lợi nhuận là một bộ phận của doanh thu nên tất cả các tác động đến doanh thu cũng tác động đến lợi nhuận. Tuy nhiên, lợi nhuận bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố hơn vì có nhiều hạng mục liên quan đến tính toán. 

• Đầu tiên, các công ty có thể phải chịu chi phí giá vốn hàng bán tăng cao hoặc chi phí trực tiếp khác liên quan đến việc sản xuất hoặc mua sản phẩm. Mặt khác, nếu công ty có thể sản xuất hàng hóa hiệu quả hơn, điều này có thể làm tăng lợi nhuận mà không ảnh hưởng đến doanh thu.
• Các công ty cũng thường quan tâm đến chi phí hoạt động và những khoản này là chi phí mà công ty phải gánh chịu để điều hành hoạt động kinh doanh. Nếu một công ty có thể giảm chi phí hoạt động, nó có thể tăng lợi nhuận mà không cần phải bán thêm bất kỳ hàng hóa nào.
• Các công ty cũng có thể quan tâm đến lợi nhuận ròng bằng cách xem xét thuế và lãi suất. Để tránh chi phí lãi vay, công ty có thể cần huy động vốn bằng cách chào bán cổ phần. Mặc dù điều này có thể làm giảm lợi nhuận giữ lại về lâu dài nếu nhà đầu tư yêu cầu cổ tức. Để tránh thuế, các công ty phải triển khai kế hoạch cân nhắc và thực hiện chiến lược hợp lý. 

Sự khác biệt giữa doanh thu và lợi nhuận

Doanh thu và Lợi nhuận của một công ty được phân biệt dựa theo các yếu tố sau:

Kết luận

Doanh thu và Lợi nhuận là hai con số rất quan trọng hiển thị trên báo cáo kinh doanh của công ty. Trong khi doanh thu được gọi là dòng trên cùng, thì lợi nhuận của công ty được gọi là dòng dưới cùng. 

Các nhà đầu tư nên nhớ rằng, mặc dù hai số liệu này rất quan trọng, cần xem xét khi đưa ra quyết định đầu tư, nhưng doanh thu là thu nhập mà một công ty tạo ra và không tính đến chi phí. Trong khi việc xác định lợi nhuận, nhà đầu tư phải tính đến tất cả các chi phí mà công ty có, bao gồm tiền lương, nợ, thuế và một số khoản chi phí khác.

Duy Thanh