Nonfarm Payrolls (NFP) Là Gì? Ảnh Hưởng Của Báo Cáo Việc Làm Mỹ Đến USD Và Vàng

Báo cáo việc làm phi nông nghiệp (Nonfarm Payrolls – NFP) là chỉ số kinh tế có sức ảnh hưởng mạnh nhất tới thị trường toàn cầu, định hình chính sách lãi suất của Fed và tác động trực tiếp đến USD, vàng, chứng khoán và tiền điện tử.

Khi cả thế giới chờ đợi con số từ Washington

Mỗi tháng, vào thứ Sáu đầu tiên, giới tài chính toàn cầu lại “nín thở” chờ đợi một bản tin dài chỉ vài trang – Nonfarm Payrolls (NFP), hay báo cáo việc làm phi nông nghiệp của Mỹ.
Dữ liệu tưởng chừng đơn giản – chỉ nói về số việc làm mới trong tháng – nhưng lại là “kim chỉ nam” cho toàn bộ chính sách tiền tệ toàn cầu.

Với các nhà đầu tư, NFP được ví như phát súng mở màn của tháng – chỉ trong vài phút sau khi công bố, hàng nghìn tỷ USD có thể dịch chuyển giữa các loại tài sản: đồng USD, vàng, trái phiếu, cổ phiếu và cả Bitcoin.

Không phải ngẫu nhiên mà giới phân tích gọi NFP là “báo cáo quyền lực nhất nước Mỹ”. Bởi lẽ, sức nặng của nó không chỉ đến từ con số, mà từ cách Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) diễn giải và phản ứng sau đó.

Bên trong bản báo cáo quyền lực ấy có gì?

Nonfarm Payrolls đo tổng số việc làm mới được tạo ra trong nền kinh tế Mỹ, loại trừ khu vực nông nghiệp – vốn mang tính mùa vụ.
Báo cáo bao gồm dữ liệu từ các lĩnh vực phản ánh sức khỏe thật của nền kinh tế:
công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, thương mại, y tế, tài chính, công nghệ…

Kèm với NFP, Cục Thống kê Lao động Mỹ (Bureau of Labor Statistics – BLS) cũng công bố ba chỉ tiêu quan trọng không kém:

Tỷ lệ thất nghiệp (Unemployment Rate)

Thu nhập bình quân theo giờ (Average Hourly Earnings)

Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động (Labor Force Participation Rate)

Bộ ba này kết hợp với nhau tạo nên bức tranh toàn cảnh:
Liệu nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng bền vững hay bắt đầu chậm lại,
lạm phát từ tiền lương có đang gia tăng,
và đặc biệt – Fed sẽ hành động thế nào trong kỳ họp tiếp theo.

NFP ảnh hưởng ra sao đến các nhóm tài sản lớn

1. Đồng USD và lợi suất trái phiếu

Khi báo cáo NFP mạnh – tức việc làm tăng vượt kỳ vọng, thất nghiệp giảm – thị trường lập tức phản ứng bằng việc mua vào USD.
Lý do đơn giản: số liệu tích cực đồng nghĩa Fed có thể duy trì hoặc tiếp tục tăng lãi suất, nhằm ngăn nền kinh tế quá nóng.

Ngược lại, một báo cáo yếu hơn dự kiến khiến USD sụt giảm, vì thị trường kỳ vọng Fed sẽ sớm nới lỏng chính sách để hỗ trợ tăng trưởng.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ, đặc biệt là kỳ hạn 2 năm – “thước đo niềm tin” vào chính sách lãi suất – thường biến động mạnh ngay sau khi dữ liệu được công bố.

2. Vàng và hàng hóa cơ bản

Vàng, tài sản trú ẩn truyền thống, luôn có mối quan hệ ngược chiều với NFP.
Khi dữ liệu mạnh, USD và lợi suất tăng – vàng giảm.
Nhưng nếu số liệu yếu, đặc biệt khi Fed có dấu hiệu “dovish” (ôn hòa), giá vàng có thể bật tăng mạnh mẽ, do kỳ vọng lãi suất giảm và đồng USD suy yếu.

Các hàng hóa khác như dầu thô, đồng, thép cũng chịu ảnh hưởng gián tiếp, vì NFP phản ánh mức độ tiêu thụ năng lượng và sản xuất công nghiệp của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

3. Chứng khoán và tiền điện tử

Phản ứng của Phố Wall trước NFP thường rất kịch tính.
Nếu dữ liệu quá mạnh, lo ngại Fed tiếp tục “diều hâu” (hawkish) khiến S&P 500, Nasdaq hoặc Dow Jones sụt giảm.
Ngược lại, một báo cáo yếu hơn dự kiến có thể thúc đẩy kỳ vọng cắt giảm lãi suất, kéo chứng khoán tăng vọt.

Trên thị trường tiền điện tử, mô hình phản ứng khá tương đồng với vàng:
NFP mạnh → Bitcoin, Ethereum giảm giá do USD lên giá;
NFP yếu → thị trường crypto hồi phục, phản ánh tâm lý ưa rủi ro trở lại.

Cách đọc NFP một cách thông minh

Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ thường mắc sai lầm khi chỉ nhìn vào con số việc làm trong tháng.
Nhưng giới phân tích chuyên nghiệp lại tập trung vào bức tranh ba tháng liền kề, để loại trừ yếu tố nhiễu.

Một số lưu ý khi đọc NFP:

Thu nhập bình quân giờ: nếu tăng nhanh, có thể báo hiệu lạm phát tiền lương.

Tỷ lệ tham gia lao động: cho thấy liệu người dân có quay lại thị trường việc làm sau đại dịch.

So sánh dữ liệu thực tế với kỳ vọng: chênh lệch này là nguyên nhân chính khiến thị trường biến động mạnh.

Ví dụ: nếu dự báo là +180.000 việc làm nhưng kết quả chỉ +100.000, thị trường sẽ coi đó là “báo cáo yếu” dù con số vẫn tăng dương – và USD thường giảm ngay lập tức.

NFP – “Bản đồ hành động” của Fed

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có hai nhiệm vụ chính: ổn định giá cả và toàn dụng lao động.
Vì vậy, NFP là một trong những chỉ báo trọng tâm giúp Fed xác định liệu nền kinh tế đang quá nóng hay quá lạnh.

Nếu việc làm tăng nhanh, lạm phát cao, Fed có thể giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn để hạ nhiệt nền kinh tế.
Ngược lại, nếu việc làm suy yếu, thất nghiệp tăng, Fed sẽ có lý do để giảm lãi suất, kích thích đầu tư và tiêu dùng.

Nói cách khác, NFP chính là kim chỉ nam giúp Fed cân bằng giữa tăng trưởng và kiểm soát lạm phát – đồng thời là đòn bẩy then chốt chi phối mọi thị trường tài chính.

Triển vọng NFP thời gian tới

Kinh tế Mỹ hiện vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nhưng dấu hiệu hạ nhiệt trong lạm phát và nguồn cung lao động dồi dào hơn đang cho thấy NFP có thể tăng chậm lại trong các tháng tới.

Nhiều chuyên gia dự báo, nếu xu hướng này tiếp diễn, Fed có thể chuyển sang lập trường ôn hòa hơn trong năm tới – mở đường cho đà hồi phục của vàng, chứng khoán và crypto.

Dù vậy, các yếu tố như chi tiêu tiêu dùng, tăng trưởng tiền lương và thị trường nhà ở vẫn là những biến số quan trọng có thể khiến kết quả NFP biến động bất ngờ.

Kết luận

Báo cáo Nonfarm Payrolls (NFP) không chỉ là một con số – mà là phản chiếu trung thực nhất về nhịp đập kinh tế Mỹ.
Hiểu cách NFP vận hành, cách thị trường phản ứng, và đặc biệt là cách Fed diễn giải dữ liệu đó, là lợi thế chiến lược cho mọi nhà đầu tư.

Nắm bắt đúng xu hướng NFP giúp bạn:

Định vị chiến lược đầu tư ngắn hạn hiệu quả hơn

Dự đoán chính sách lãi suất và dòng tiền toàn cầu

Và quan trọng nhất: đọc được “ngôn ngữ ẩn” đằng sau những con số khô khan

Câu hỏi thường gặp

1. Báo cáo NFP được công bố khi nào?
→ Vào thứ Sáu đầu tiên mỗi tháng, lúc 19:30 (giờ Việt Nam).

2. NFP bao gồm những ngành nghề nào?
→ Tất cả lĩnh vực ngoài nông nghiệp, bao gồm sản xuất, xây dựng, dịch vụ, tài chính, y tế và công nghệ.

3. Fed sử dụng NFP như thế nào trong chính sách tiền tệ?
→ Fed căn cứ NFP để đánh giá toàn dụng lao động và áp lực lạm phát, từ đó quyết định giữ nguyên, tăng hay giảm lãi suất.

4. NFP ảnh hưởng thế nào đến vàng và Bitcoin?
→ NFP mạnh: USD tăng, vàng và crypto giảm.
→ NFP yếu: kỳ vọng nới lỏng, vàng và crypto thường bật tăng.