Giá vàng vượt ngưỡng 4.300 USD/ounce: Ngân hàng trung ương toàn cầu tiếp tục gom mua, bất chấp rủi ro giá cao

Giá vàng leo lên mức cao kỷ lục trong năm 2025, nhưng các ngân hàng trung ương vẫn duy trì tốc độ mua vào. Dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy xu hướng “gom vàng” phản ánh chiến lược dài hạn nhằm bảo vệ dự trữ quốc gia và giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Giá vàng lập đỉnh lịch sử, dòng tiền từ ngân hàng trung ương vẫn chảy mạnh

Thị trường vàng thế giới tiếp tục gây chú ý khi giá giao ngay và hợp đồng tương lai đồng loạt lập kỷ lục mới trong tháng 10/2025.
Theo dữ liệu từ Dow Jones Market Data, giá hợp đồng vàng giao tháng 12 (GCZ25) trên sàn Comex đã đạt 4.304,6 USD/ounce, mức cao nhất từng được ghi nhận. Tính từ đầu năm đến nay, giá vàng đã tăng gần 60%, một trong những mức tăng mạnh nhất trong lịch sử giao dịch hiện đại.

Dù giá leo thang, các ngân hàng trung ương toàn cầu vẫn tiếp tục tăng nắm giữ vàng. Báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới (World Gold Council – WGC) công bố ngày 3/10 cho thấy, tổng lượng vàng bổ sung vào kho dự trữ trong tháng 8 đạt 19 tấn, đảo chiều so với mức giảm nhẹ hồi tháng 7.

Ông Joe Cavatoni, Chiến lược gia cấp cao của WGC, nhận định:

“Các ngân hàng trung ương tiếp tục là người mua chiến lược của thị trường vàng, ngay cả ở mức giá cao kỷ lục. Họ coi vàng là công cụ củng cố danh mục dự trữ, đảm bảo tính ổn định và niềm tin dài hạn trong bối cảnh bất định.”

Động cơ phía sau “cơn sốt vàng” của ngân hàng trung ương

1. Củng cố dự trữ, giảm rủi ro từ đồng USD

Sự gia tăng mua vàng của các ngân hàng trung ương phần lớn bắt nguồn từ nhu cầu đa dạng hóa dự trữ ngoại hối. Khi nợ công Mỹ tăng, lãi suất biến động và đồng USD đối mặt với áp lực suy yếu, vàng trở thành “hàng rào an toàn” giúp giảm thiểu rủi ro.

“Trong môi trường lãi suất thay đổi liên tục và niềm tin vào tiền pháp định suy giảm, vàng đóng vai trò như một tài sản độc lập, không phụ thuộc vào bất kỳ chính phủ hay hệ thống tài chính cụ thể nào,” ông Cavatoni nói thêm.

Xu hướng này được xem là thay đổi mang tính cấu trúc, phản ánh việc các quốc gia đang điều chỉnh lại chiến lược dự trữ theo hướng bền vững hơn, thay vì chỉ phản ứng theo chu kỳ giá.

2. Tác động từ căng thẳng địa chính trị và tài chính toàn cầu

Các cuộc xung đột tại Trung Đông, căng thẳng Nga – Ukraine và quan hệ thương mại Mỹ – Trung khiến nhiều quốc gia mất niềm tin vào tính “trung lập” của đồng USD.
Một số quốc gia lo ngại tài sản dự trữ bằng USD có thể bị đóng băng hoặc hạn chế giao dịch trong trường hợp bị trừng phạt kinh tế. Do đó, vàng – tài sản phi chính trị – trở thành lựa chọn thay thế hợp lý.

Ông Edmund Moy, cựu Giám đốc Cục Đúc tiền Hoa Kỳ (U.S. Mint), hiện là Chiến lược gia cao cấp tại U.S. Money Reserve, cho biết:

“Nhiều ngân hàng trung ương đang chủ động giảm tỷ trọng USD trong dự trữ, chuyển sang vàng để tránh rủi ro và củng cố khả năng tự chủ tài chính.”

3. Tâm lý “sợ bỏ lỡ” (FOMO) xuất hiện trong chính giới tài chính

Không chỉ giới đầu tư, các ngân hàng trung ương cũng chịu tác động từ tâm lý “sợ bỏ lỡ cơ hội”.
Ông Adrian Ash, Giám đốc nghiên cứu tại BullionVault, nhận định:

“Sức mua ổn định ở mức giá kỷ lục cho thấy các ngân hàng trung ương cũng chịu ảnh hưởng của FOMO. Họ tin rằng giá vàng có thể còn tăng cao hơn và không muốn đứng ngoài cuộc.”

Những quốc gia dẫn đầu xu hướng mua vàng năm 2025

Dữ liệu của WGC cho thấy Ba Lan, Kazakhstan và Trung Quốc là những quốc gia mua vàng tích cực nhất trong năm nay:

🇵🇱 Ba Lan tiếp tục là nước mua vàng lớn nhất, nâng tỷ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối lên hơn 30%.

🇰🇿 Kazakhstan bổ sung thêm 8 tấn vàng trong tháng 8, nâng tổng dự trữ lên trên 420 tấn.

🇨🇳 Trung Quốc đã có 24 tháng liên tiếp tăng dự trữ vàng, một phần trong chiến lược củng cố sức mạnh đồng Nhân dân tệ.

🇹🇷 Thổ Nhĩ Kỳ và 🇨🇿 Cộng hòa Séc cũng duy trì chuỗi mua vàng kéo dài hơn hai năm.

Ở chiều ngược lại, Hoa Kỳ vẫn giữ vị thế quốc gia có dự trữ vàng lớn nhất thế giới, với 8.133 tấn, lưu trữ tại các cơ sở Fort Knox (Kentucky), West Point (New York) và Denver (Colorado).

Giá cao không làm giảm sức mua – xu hướng dài hạn vẫn bền vững

Dù giá vàng đang ở ngưỡng đỉnh, WGC cho rằng đây chưa phải là giới hạn của nhu cầu mua vào. Báo cáo nhấn mạnh, giá cao “có thể làm chậm tốc độ giao dịch”, song không làm thay đổi xu hướng nắm giữ dài hạn của các ngân hàng trung ương.

Với lãi suất có xu hướng giảm và tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, vàng đang củng cố vị thế tài sản chiến lược trong danh mục dự trữ.
Ông Moy nhận định:

“Một số quốc gia tìm đến vàng để xây dựng ‘tấm khiên’ trước các lệnh trừng phạt, trong khi những nước khác coi đây là công cụ giảm rủi ro khi đồng USD mất dần sức hấp dẫn. Dù lý do khác nhau, điểm chung là họ đều xem vàng là tài sản lâu dài.”

Kết luận: Vàng trở lại trung tâm hệ thống tài chính toàn cầu

Từ chỗ từng bị coi là “di sản của thời kỳ bản vị vàng”, kim loại quý này đang dần lấy lại vai trò chiến lược trong chính sách tiền tệ quốc gia.
Sự tham gia tích cực của các ngân hàng trung ương không chỉ đẩy giá vàng lên cao, mà còn định hình lại cấu trúc quyền lực tài chính toàn cầu, khi nhiều quốc gia chuyển hướng sang phi đô la hóa (de-dollarization).

“Các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục là nhân tố chủ chốt của thị trường vàng trong tương lai gần,” ông Moy nhận định. “Đây không chỉ là xu hướng ngắn hạn, mà là sự điều chỉnh mang tính chiến lược.”

Câu hỏi thường gặp

1️⃣ Vì sao ngân hàng trung ương vẫn mua vàng khi giá lập đỉnh?
→ Vì vàng mang lại sự ổn định dài hạn, giúp giảm phụ thuộc vào USD và bảo vệ dự trữ quốc gia trước rủi ro kinh tế – chính trị toàn cầu.

2️⃣ Việc mua vàng của các ngân hàng trung ương ảnh hưởng ra sao đến thị trường?
→ Dòng mua bền bỉ này tạo ra lực hỗ trợ mạnh cho giá vàng, giúp thị trường duy trì xu hướng tăng ngay cả khi nhu cầu đầu tư cá nhân chững lại.

3️⃣ Quốc gia nào mua vàng nhiều nhất trong năm 2025?
→ Ba Lan hiện là nước mua vàng lớn nhất, theo sau là Kazakhstan và Trung Quốc, dựa trên dữ liệu của World Gold Council.

4️⃣ Xu hướng này có thể kéo dài bao lâu?
→ Giới phân tích cho rằng làn sóng mua vàng của các ngân hàng trung ương có thể kéo dài ít nhất đến 2026, trong bối cảnh bất định kinh tế và xu hướng phi đô la hóa gia tăng.