Mỹ Tăng Nhập Khẩu Nam Châm Đất Hiếm Từ Trung Quốc Gấp 7 Lần: Cuộc Chạy Đua Giành Quyền Kiểm Soát Công Nghệ Tương Lai

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung có dấu hiệu hạ nhiệt, các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang đẩy mạnh nhập khẩu nam châm đất hiếm, một thành phần then chốt trong nhiều ngành công nghệ cao. Đặc biệt, nhập khẩu từ Trung Quốc trong tháng 6 vừa qua đã tăng vọt tới 660% so với tháng trước đó – một con số cho thấy tầm quan trọng sống còn của nguyên liệu này đối với công nghiệp Mỹ.

Nam Châm Đất Hiếm – “Trái Tim” Của Công Nghệ Hiện Đại

Nam châm đất hiếm là loại vật liệu không thể thiếu trong sản xuất xe điện (EVs), tua-bin điện gió, máy MRI, và nhiều thiết bị điện tử tiên tiến. Đây là yếu tố quyết định khả năng hoạt động của nhiều hệ thống công nghệ cao – từ quốc phòng cho đến năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, điểm mấu chốt là Trung Quốc hiện kiểm soát khoảng 90% thị phần toàn cầu về sản xuất và tinh luyện đất hiếm, biến nước này thành “nhà cung cấp độc quyền” mà các nền kinh tế lớn như Mỹ khó lòng thay thế trong ngắn hạn.

Thỏa Thuận Thương Mại Tạm Thời – Cơ Hội Hay Cái Bẫy?

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Mỹ đã nhập khẩu khoảng 353 tấn nam châm đất hiếm trong tháng 6, tăng mạnh sau khi Washington và Bắc Kinh đạt được thỏa thuận khung thương mại, trong đó bao gồm việc nới lỏng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc và giảm một số hạn chế công nghệ đối với Trung Quốc từ phía Mỹ.

Dù lượng xuất khẩu tháng 6 của Trung Quốc vẫn giảm 38% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng đợt tăng trưởng gần đây cho thấy thị trường đang phản ứng mạnh mẽ với những thay đổi chính sách. Trong đó, Mỹ trở thành thị trường tiêu thụ lớn thứ hai chỉ sau Đức – minh chứng cho mức độ phụ thuộc của ngành sản xuất Mỹ vào nguồn nguyên liệu này.

Nguy Cơ Lâu Dài: Khi “Cổ Họng” Công Nghệ Bị Nắm Bởi Trung Quốc

Không chỉ là câu chuyện thương mại ngắn hạn, việc Mỹ phụ thuộc vào Trung Quốc trong chuỗi cung ứng đất hiếm đang đặt ra rủi ro chiến lược dài hạn. Chính sách hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm từ tháng 4 của Bắc Kinh, buộc các doanh nghiệp phải xin giấy phép, được xem như đòn trả đũa với các mức thuế quan cao từ chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump trước đó.

Điều này càng cho thấy Mỹ cần đầu tư mạnh hơn vào khai thác, tái chế và phát triển chuỗi cung ứng nội địa cho đất hiếm, nhằm giảm sự lệ thuộc vào Trung Quốc – đặc biệt khi cuộc đua công nghệ và năng lượng xanh đang ngày càng khốc liệt.

Kết Luận

Việc Mỹ tăng mạnh nhập khẩu nam châm đất hiếm từ Trung Quốc không chỉ phản ánh nhu cầu thị trường, mà còn cho thấy một thực tế: cuộc chiến công nghệ và quyền lực toàn cầu đang diễn ra ở cấp độ nguyên vật liệu nền tảng. Để giữ vững vị thế, Washington sẽ cần nhiều hơn những thỏa thuận ngắn hạn – mà là một chiến lược dài hơi về tự chủ công nghệ và chuỗi cung ứng.