No buy, Low buy, Slow buy: Người tiêu dùng đang chuẩn bị cho cú sốc kinh tế như thế nào?

Từ khi lạm phát bắt đầu tăng mạnh vào năm 2021, người Mỹ đã lo ngại về khả năng duy trì mức sống hiện tại. Và nay, khi chính sách thuế quan mới của cựu Tổng thống Donald Trump được triển khai, mối quan tâm về chi phí sinh hoạt lại một lần nữa bùng lên – khiến nhiều người phải chủ động thay đổi thói quen tiêu dùng.

Người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu không thiết yếu

Theo một nghiên cứu mới từ Intuit Credit Karma thực hiện vào tháng 4/2025 với hơn 2.000 người trưởng thành tại Mỹ, 83% người tiêu dùng cho biết nếu tình hình tài chính của họ xấu đi trong thời gian tới, họ sẽ mạnh tay cắt giảm chi tiêu không thiết yếu.

Trên nền tảng TikTok, các xu hướng tiết kiệm đang nổi lên mạnh mẽ với các hashtag như #NoBuy, #SlowBuy, #LowBuy, hay #Underconsumption (tiêu dùng tối giản). Những trào lưu này, đặc biệt phổ biến trong giới trẻ, đều hướng đến một mục tiêu chung: tận dụng tối đa những gì đã có và hạn chế tối đa việc mua sắm mới.

Các thử thách tài chính “No Buy – Low Buy – Slow Buy” là gì?

“No Buy 2025”: Cam kết không mua sắm bất kỳ mặt hàng không thiết yếu nào trong cả năm – bao gồm quần áo, sách, thiết bị điện tử và giải trí.

“Low Buy” và “Slow Buy”: Không cấm mua hoàn toàn, mà khuyến khích cách tiếp cận mua sắm có chọn lọc, ví dụ như áp dụng quy tắc “48 giờ suy nghĩ trước khi mua” để hạn chế quyết định bốc đồng.

🎯 Mục tiêu chính của các thử thách này là giảm chi tiêu cảm tính (doom spending) – vốn thường xảy ra trong bối cảnh lo ngại suy thoái kinh tế.

Theo H&R Block Spruce, có tới 68% người thuộc thế hệ Gen Z chịu ảnh hưởng từ các xu hướng tài chính trên mạng xã hội, và hơn một phần ba tìm kiếm kiến thức tài chính thông qua các nền tảng số.

Vì sao thử thách tiết kiệm lại “hot”?

Người tiêu dùng Mỹ đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi giá cả leo thang. Nhiều báo cáo cho thấy người dân đã dùng cạn khoản tiết kiệm và phải dựa vào thẻ tín dụng để chi tiêu hằng ngày.

Chuyên gia kinh tế Eugenio Aleman (Raymond James) nhận định:

“Người tiêu dùng sẽ phải gánh chi phí tăng do thuế quan, không có cách nào khác ngoài việc giảm tiêu dùng, đặc biệt là ở các mặt hàng không thiết yếu.”

Theo khảo sát Gallup, 53% người tiêu dùng cho biết tài chính của họ đang xấu đi, trong khi chỉ 38% cảm thấy khá hơn. Ngoài ra, 57% lo sợ không duy trì được mức sống hiện tại.

Một báo cáo khác từ Bankrate cho thấy:

43% người trưởng thành tại Mỹ cảm thấy tiền bạc ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần

Dễ dẫn đến căng thẳng, lo âu, mất ngủ và trầm cảm

Làm sao để cải thiện tài chính cá nhân một cách bền vững?

Các chuyên gia tài chính nhận định: dù những trào lưu trên TikTok có thể giúp tiết kiệm trong ngắn hạn, nền tảng lâu dài vẫn phải bắt đầu từ kế hoạch tài chính rõ ràng và thói quen tiêu dùng hợp lý.

Chuyên gia Daniel Milan từ Cornerstone Financial Services chia sẻ:

“Hãy bắt đầu bằng việc lập ngân sách. Ghi lại chi tiêu hằng tháng, phân biệt rõ đâu là nhu cầu thiết yếu (needs) và đâu là mong muốn cá nhân (wants).”

Milan tiết lộ bản thân đã áp dụng phương pháp này sau khi kết hôn và cắt giảm hơn 800 USD/tháng nhờ loại bỏ các chi phí dư thừa như dịch vụ đăng ký trùng lặp với vợ.

Kết luận

Từ “no buy” đến “slow buy”, các xu hướng tiết kiệm đang dần trở thành phản ứng tự nhiên của người tiêu dùng trước biến động kinh tế. Trong bối cảnh thuế quan tăng cao, lạm phát kéo dài và nguy cơ suy thoái, việc tiêu dùng có chọn lọc, kiểm soát tài chính cá nhân là điều kiện tiên quyết để đảm bảo sự ổn định lâu dài.

Theo CNBC