Tesla liệu có đáng mua sau khi cổ phiếu giảm 52% trong năm 2022?

Có phải nhà sản xuất xe điện (EV) lớn nhất Bắc Mỹ đang chuẩn bị cho một sự sụp đổ khác trong năm 2023?

Trong thập kỷ qua, không có công ty thuộc S&P 500 nào mang lại cho cổ đông lợi nhuận cao hơn nhà sản xuất xe điện (EV) Tesla (TSLA). Nhà đầu tư nào đặt niềm tin vào công ty và CEO Elon Musk đã được đền đáp bằng mức lợi nhuận hơn 7.000% trong thập kỷ qua.

Nhưng ngay cả những cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất cũng có lúc gặp phải khó khăn. Khi tiếng chuông đóng cửa ngày 12 tháng 12 năm 2022 vang lên, cổ phiếu của công ty xe điện hàng đầu Bắc Mỹ đã giảm đến 52% so với mức đầu năm.

Câu hỏi trị giá 64.000 USD là: việc mất hơn một nửa giá trị có biến Tesla thành một cổ phiếu đáng mua không? Để trả lời câu hỏi đó, bạn phải hiểu lý do tại sao cổ phiếu sụt giảm, cũng như những xúc tác và thách thức nào đang chờ công ty ở phía trước.

Phố Wall hãm phanh cổ phiếu Tesla trong năm 2022

Không có một yếu tố duy nhất nào có thể giải thích gọn gàng những thách thức Tesla phải đối mặt trong năm nay. Thay vào đó, sụt giảm của cổ phiếu là do một sự kết hợp của nhiều yếu tố.

Đầu tiên, đại dịch COVID-19 đã tàn phá chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất ô tô. Nhà máy Thượng Hải của Tesla tại Trung Quốc đã bị ảnh hưởng tiêu cực bởi chính sách phong tỏa của chính phủ. Trong khi đó, tình trạng thiếu chip bán dẫn và linh kiện nói chung đã làm chậm hoặc trì hoãn sản xuất.

Một vấn đề khác đối với Tesla là lạm phát cao nhất trong nhiều năm và việc xoay trục chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang để chống lại mức lạm phát đó. Tesla đang phải đối mặt với chi phí đầu vào tăng cao, và mức giá cao hơn có thể khiến người tiêu dùng ít sẵn sàng chi nhiều tiền hơn cho một chiếc EV mới.

Tâm lý thị trường gấu cũng không mang lại lợi ích gì cho công ty. Không có gì lạ khi nhà đầu tư xem trọng các thước đo định giá truyền thống hơn khi thị trường tổng thể đối mặt với biên độ sụt giảm lớn đáng kể. Bước vào năm nay, Tesla đã vượt xa hệ số giá trên thu nhập (P/E) ba con số trong một ngành được biết đến với hệ số không đến 10 lần.

Cuối cùng, Elon Musk cũng là một yếu tố đáng nhắc đến. Việc mua lại nền tảng mạng xã hội Twitter của Musk đã gây xao nhãng trong suốt cả năm. Bên cạnh đó, ông còn phải bán hàng tỷ đô la cổ phiếu Tesla để cung cấp thanh khoản cần thiết nhằm tài trợ cho việc mua lại Twitter. Các động thái bán cổ phiếu nội bộ – mặc dù đôi khi không có gì tiêu cực – cũng có thể gửi cho nhà đầu tư tín hiệu sai lầm.

Năm 2023 có gì cho Tesla?

Bây giờ, hãy cùng xem những xúc tác nào có thể thúc đẩy tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của công ty vào năm 2023.

Có thể xúc tác lớn nhất là việc mở rộng quy mô sản xuất của hai nhà máy mới đi vào hoạt động hồi đầu năm nay tại Berlin, Đức và Austin, Texas. Tesla đang trên đà vượt qua cột mốc giao được 1 triệu xe lần đầu tiên trong lịch sử vào năm 2022 và có cơ hội thực chất để nâng sản lượng lên hơn 1,5 triệu xe vào năm 2023, giả sử các chuỗi cung ứng tại Mỹ và toàn cầu không bị tắc nghẽn.

Mở rộng danh mục các mẫu xe là một động lực tăng trưởng và tăng định giá tiềm năng khác trong năm tới. Tesla Semi – được ra mắt vào cuối năm 2017 – đã bắt đầu được sản xuất từ tháng 10 và giao hàng từ tháng này. Thêm vào đó, mẫu xe tải Cybertruck được chờ đợi rất nhiều cũng sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt vào khoảng cuối năm 2023. Cybertruck có khối lượng đơn hàng tồn đọng lớn, và việc sản xuất kịp thời có thể giúp dòng tiền hoạt động tăng đột biến vào cuối năm 2023 hoặc có thể là đầu năm 2024.

Năm mới cũng mang đến cơ hội để Musk tìm một CEO mới cho Twitter. Các cổ đông của Tesla chắc chắn sẽ đánh giá cao việc Musk dành nhiều thời gian hơn để giám sát mọi thứ tại công ty ô tô giá trị nhất thế giới thay vì cố gắng xoay chuyển một nền tảng mạng xã hội đang hoạt động kém hiệu quả.

Cuối cùng, mọi con mắt sẽ đổ dồn vào biên lợi nhuận hoạt động của Tesla. Công ty có thể được hưởng lợi từ nhiều khoản giảm chi phí hoặc tín dụng hỗ trợ mua xe. Cụ thể, Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) sẽ cung cấp cho người tiêu dùng khoản tín dụng 7.500 USD, giả sử pin của Tesla đáp ứng các điều kiện quy định trong IRA.

Tesla có phải là một cổ phiếu đáng mua?

Tesla hiện đã vượt qua những thách thức đè nặng lên cổ phiếu trong năm 2022. Những xúc tác lớn nhất cũng đang chờ đợi công ty vào năm 2023. Đã đến lúc quay lại câu hỏi cực kỳ quan trọng: Với sụt giảm 52% trong năm nay, liệu có phải đã đến lúc mua cổ phiếu Tesla?

Nói thẳng ra thì câu trả lời có thể là “không”.

Bất chấp hoạt động sản xuất đang tăng quy mô tại các nhà máy ở Berlin và Austin, cùng với động lực mua xe điện cung cấp bởi IRA, gánh nặng lớn nhất đối với Tesla trong năm mới không liên quan gì đến hoạt động sản xuất mà hoàn toàn phụ thuộc vào CEO của công ty.

Đối với nhiều người, Musk là một người nhìn xa trông rộng. Với tư cách là CEO, ông đã giúp xây dựng Tesla từ con số không đến sản xuất hàng loạt, điều mà không nhà sản xuất ô tô nào khác làm được trong hơn nửa thế kỷ. Tuy nhiên, chính ông cũng đang là một sự phân tâm và gánh nặng mà Tesla khó lòng vượt qua.

Bỏ qua một bên thực tế Musk đã hơn một lần khiến các nhà quản lý chứng khoán nổi giận, vấn đề lớn nhất của ông là hứa hẹn quá mức và thất hứa. Ví dụ: công nghệ tự lái hoàn toàn Cấp độ 5 đã được ông quảng cáo sẽ sẵn sàng sau “một năm nữa” kể từ năm 2014, và công ty hiện vẫn không tiến gần đến công nghệ lái xe tự động hơn bao nhiêu so với lúc đó. Việc sản xuất Semi và Cybertruck cũng bị trì hoãn trong nhiều năm. Mặc dù những lời hứa của Musk đã được tính vào trong định giá của Tesla, hiếm khi nào những lời hứa đó trở thành hiện thực (nếu có). Đó là một vấn đề lớn đối với một nhà sản xuất ô tô có giá trị cao.

Một vấn đề khác cần nhận ra là Tesla không thể tránh khỏi những thách thức mà ngành công nghiệp ô tô phải đối mặt. Các vấn đề đang diễn ra trong chuỗi cung ứng là tin xấu đối với mọi nhà sản xuất ô tô, không chỉ với các đối thủ cạnh tranh của Tesla. Vì vậy, hệ số P/E cao chảy máu mũi của cổ phiếu xe điện này có thể là một thứ nhà đầu tư nên tránh ở thời điểm hiện tại và trong năm 2023.

Huân Hà - theo fool