Thị trường hồ tiêu biến động: Xuất khẩu chững lại, nhập khẩu tăng mạnh

Trong 7 tháng đầu năm 2025, các doanh nghiệp trong nước đã nhập khẩu tới 31.472 tấn hạt tiêu, trị giá khoảng 195,4 triệu USD. Con số này gần chạm ngưỡng nhập khẩu của cả năm 2024 (36.727 tấn), cho thấy xu hướng “ồ ạt gom hàng” từ nước ngoài.

Việt Nam vẫn là cường quốc xuất khẩu nhưng phụ thuộc nhập khẩu tăng

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, từ tháng 1 đến tháng 7/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 145.046 tấn hạt tiêu, thu về 988 triệu USD. Trong đó, 124.271 tấn tiêu đen đạt kim ngạch 820,3 triệu USD; 20.775 tấn tiêu trắng mang về 167,7 triệu USD.

Dù sản lượng xuất khẩu giảm 12% so với cùng kỳ 2024, giá trị lại tăng tới 29,7% nhờ giá hạt tiêu leo thang. Ở chiều ngược lại, nhập khẩu tăng mạnh với mức tăng 58,5% về sản lượng và 143,4% về giá trị. Brazil, Campuchia và Indonesia hiện là những nguồn cung “vàng đen” lớn nhất cho Việt Nam.

Vì sao nông dân bỏ bê hồ tiêu?

Chuyên gia ngành hồ tiêu Hoàng Phước Bính nhận định: doanh nghiệp buộc phải nhập khẩu do sản lượng trong nước sụt giảm mạnh, cây trồng già cỗi, ít được tái canh.

Kể từ năm 2018, nông dân hầu như không còn trồng mới. Trong khi đó, sầu riêng và cà phê đem lại lợi nhuận vượt trội, khiến nhiều hộ phá bỏ hồ tiêu để chuyển đổi sang cây trồng khác.

Số liệu từ Bộ Nông nghiệp cho thấy, sản lượng hồ tiêu đạt đỉnh 290.000 tấn năm 2019, nhưng từ đó giảm liên tục, chỉ còn 190.000 tấn niên vụ 2023-2024. Trái lại, riêng năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu gần 250.000 tấn, vượt xa khả năng cung ứng trong nước.

Giá tăng cao, doanh nghiệp nhập khẩu để hạ nhiệt

Từ năm ngoái, giá tiêu nội địa dao động từ 140.000–180.000 đồng/kg, mức cao nhất trong nhiều năm. Các doanh nghiệp vì thế đẩy mạnh nhập khẩu nhằm kìm hãm đà tăng giá.

Hiện tại, giá đã hạ nhiệt về khoảng 140.000–142.000 đồng/kg, giúp nông dân vẫn có lãi khoảng 60.000 đồng/kg. Tuy nhiên, lợi nhuận này không hấp dẫn bằng cà phê hay sầu riêng, khiến khả năng nông dân quay lại với hồ tiêu còn rất thấp.

Triển vọng 3-4 năm tới

Theo ông Hoàng Phước Bính, phải ít nhất 3-4 năm nữa, nếu giá cà phê và sầu riêng giảm, nông dân mới cân nhắc quay lại trồng mới hồ tiêu. Và phải thêm 3-4 năm nữa, nguồn cung mới đủ phục hồi để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.