Cơn sốt vàng trở lại: Đồng đô la mất giá, Fed cân nhắc cắt giảm lãi suất

Giá vàng giao ngay vượt mốc 4.000 USD/oz trong phiên châu Á nhờ đồng đô la Mỹ suy yếu và kỳ vọng ngày càng lớn về việc Federal Reserve (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất tháng 12. Tình hình đóng cửa chính phủ Mỹ cũng đóng vai trò kích thích đà tăng của kim loại quý.

Giá vàng đang bước vào một giai đoạn tăng trưởng ấn tượng khi kết hợp nhiều yếu tố kinh tế-vĩ mô cùng tác động đồng thời. Trong phiên giao dịch đầu tuần châu Á, kim loại quý đã vượt ngưỡng 4.000 USD/oz, phản ánh rõ tín hiệu từ thị trường tài chính toàn cầu về sự chuyển động trong chính sách tiền tệ của Fed và diễn biến chưa rõ ràng của nền kinh tế Mỹ.

Giá vàng: bật mạnh và lực đỡ từ nhiều phía

Theo số liệu cập nhật mới nhất, giá vàng giao ngay đã tăng khoảng 1,8 % và chạm mức 4.070,99 USD/oz — mức cao nhất trong hơn hai tuần. Đồng thời, hợp đồng tương lai vàng tháng 12 cũng ghi nhận mức tăng tương đương lên khoảng 4.079,70 USD/oz. 

Những lý do chính góp phần cho đợt tăng này bao gồm:

Đô la Mỹ (USD) tiếp tục yếu đi khi nhà đầu tư đặt cược vào việc Fed có thể hạ lãi suất trong tháng 12. 

Nền kinh tế Mỹ bộc lộ các dấu hiệu chững lại: sa thải tăng trong khu vực tư nhân, niềm tin tiêu dùng giảm mạnh — khiến nhu cầu tìm tới vàng như một “nơi trú ẩn” tăng lên. 

Diễn biến đóng cửa chính phủ Mỹ kéo dài làm gia tăng mức độ bất định, bật lên vai trò trú ẩn của vàng. 

Đồng đô la suy yếu và vai trò “kho trú ẩn” của vàng

Khi đồng đô la mất giá, vàng được định giá bằng USD trở nên rẻ hơn với người mua sử dụng các đồng tiền khác, từ đó thúc đẩy nhu cầu. Hơn nữa, trong môi trường lãi suất thấp hoặc khi khả năng hạ lãi suất tăng lên, lợi thế của vàng — vốn là tài sản không sinh lãi — càng rõ nét. 

Ngoài ra, dữ liệu việc làm và tâm lý tiêu dùng yếu đi đang khiến nhà đầu tư nghi ngờ về độ bền vững của đà phục hồi kinh tế Mỹ. Điều này đã khơi lên nhu cầu tăng đối với vàng như một công cụ bảo vệ danh mục.

Chính phủ Mỹ sắp mở cửa — tác động tới thị trường vàng

Bên cạnh các yếu tố kinh tế – tiền tệ, khía cạnh chính trị-tài khóa của Mỹ cũng đang ảnh hưởng mạnh tới thị trường vàng. United States Senate mới đây đã thông qua bước đầu tiên để tiến tới mở lại chính phủ sau khoảng 40 ngày đóng cửa — một động thái được xem là sẽ giúp giảm bớt mức độ bất ổn hiện tại. 

Việc mở cửa chính phủ có thể giúp khôi phục việc công bố dữ liệu kinh tế, trả lương cho nhân viên liên bang và giảm áp lực rủi ro đối với thị trường. Khi mức độ bất ổn giảm, vai trò trú ẩn của vàng có thể bị thách thức — tuy nhiên, trong ngắn hạn, chính diễn biến này cũng đang đóng góp vào kịch bản tăng giá vàng do kỳ vọng được điều chỉnh trước.

Kỳ vọng về cắt giảm lãi suất và triển vọng kim loại quý

Thị trường hiện đang “đặt cược” khá lớn vào việc Fed sẽ đưa ra một đợt cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 12. Công cụ CME FedWatch ước tính xác suất hiện đã lên tới khoảng 67%. 

Khi lãi suất giảm, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng (không có lợi suất) sẽ thấp hơn, từ đó vàng trở nên hấp dẫn hơn. Điều này giải thích tại sao vàng và các kim loại quý khác như bạc, bạch kim cũng ghi nhận đà tăng cùng nhịp.

Tuy vậy, vẫn tồn tại rủi ro mà nhà đầu tư cần lưu ý:

Nếu nền kinh tế Mỹ bứt phá trở lại mạnh mẽ hoặc lạm phát tăng, Fed có thể không cắt giảm hoặc thậm chí tăng lãi suất, điều này sẽ là lực đè lên vàng.

Nếu đồng đô la bất ngờ mạnh lên hoặc mức độ ổn định tài khóa của Mỹ được củng cố nhanh – vàng có thể chịu áp lực điều chỉnh.

Một số nhà phân tích đang nhắc tới khả năng vàng có thể chạm vùng 4.300–4.400 USD/oz nếu các điều kiện thuận lợi tiếp tục hội tụ — tuy nhiên đó không phải là kịch bản không có rủi ro.

Khuyến nghị dành cho nhà đầu tư tại Việt Nam

Đối với nhà đầu tư trong nước, diễn biến quốc tế trên mở ra cả cơ hội và thử thách:

Cơ hội: Vàng có thể là công cụ phòng vệ hiệu quả khi USD suy yếu, kinh tế toàn cầu có dấu hiệu chững lại. Với mức giá đang tăng, nếu giữ đúng thời điểm thì lợi ích rõ ràng.

Thử thách: Biến động tỷ giá USD/VNĐ, thuế, chi phí nhập khẩu và thanh khoản trong nước có thể ảnh hưởng tới lợi nhuận thực thu khi chuyển từ USD về VNĐ.

Lưu ý: Vàng nên được xem như một phần trong danh mục đa dạng — không nên đặt toàn bộ niềm tin vào kim loại quý mà bỏ qua các tài sản khác như cổ phiếu, trái phiếu, tài sản sinh lãi.

Chiến lược: Có thể cân nhắc mua vào dần khi có dấu hiệu lực lên giá – nhưng cần có kế hoạch thoái vốn rõ ràng nếu kịch bản thuận lợi thay đổi. Theo dõi sát các thông tin về chính sách tiền tệ của Fed, diễn biến tỷ giá USD, và tiến trình mở cửa chính phủ Mỹ.

Kết luận

Giá vàng vượt ngưỡng 4.000 USD/oz hôm nay không chỉ là con số đơn thuần mà phản ánh nhiều “chất xúc tác” cùng lúc: sự suy yếu của đô la, kỳ vọng về cắt giảm lãi suất của Fed, và mức độ bất ổn gia tăng từ việc đóng cửa chính phủ Mỹ. Trong bối cảnh đó, vàng đang nổi lên như lựa chọn trú ẩn ưu tiên cho nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, nếu các rủi ro được giải tỏa sớm hơn kỳ vọng hoặc chính sách tiền tệ không như dự báo — thì vàng cũng có thể mất “ngôi” một cách nhanh chóng. Đối với thị trường Việt Nam, đây là cơ hội nhưng cũng đòi hỏi sự thận trọng và đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Câu hỏi thường gặp

Q1: Vì sao vàng tăng khi đô la Mỹ mất giá?
A: Khi USD yếu, vàng định giá bằng USD trở nên rẻ hơn với người mua dùng các đồng tiền khác. Đồng thời, khi lãi suất thấp hoặc khả năng hạ lãi suất tăng — chi phí bỏ lỡ khi giữ vàng (không sinh lãi) giảm — từ đó thúc đẩy nhu cầu vàng.

Q2: Việc đóng cửa chính phủ Mỹ ảnh hưởng như thế nào tới giá vàng?
A: Đóng cửa chính phủ tạo ra mức độ bất định cao — dữ liệu kinh tế bị trì hoãn, nhân viên liên bang không nhận lương — khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như nơi trú ẩn. Khi có dấu hiệu “mở cửa” lại, tác động này có thể giảm.

Q3: Có chắc Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 12 không?
A: Không hoàn toàn chắc chắn — mặc dù xác suất thị trường đặt vào khoảng 67%. Nếu kinh tế Mỹ phục hồi mạnh hoặc lạm phát tăng đột biến, Fed có thể giữ nguyên hoặc tăng lãi suất thay vì cắt giảm.

Q4: Nhà đầu tư Việt Nam nên hành động thế nào với vàng trong thời điểm này?
A: Xem vàng như một phần trong danh mục đa dạng, không nên đặt tất cả vào vàng. Trước khi mua cần cân nhắc tỷ giá USD/VNĐ, chi phí nhập vàng, tính thanh khoản. Nên có sẵn kế hoạch ứng phó nếu thị trường bất ngờ đảo chiều.