Fed chuẩn bị hạ lãi suất: 7.600 tỷ USD trong quỹ thị trường tiền tệ sẽ “án binh bất động” hay dịch chuyển?

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang tiến gần đến quyết định cắt giảm lãi suất lần đầu tiên sau hơn một năm. Trong bối cảnh đó, giới tài chính toàn cầu đặc biệt quan tâm đến khối tài sản khổng lồ trị giá 7.600 tỷ USD đang nằm trong các quỹ thị trường tiền tệ – kênh được xem là “hầm trú ẩn an toàn” trong suốt chu kỳ tăng lãi suất vừa qua. Liệu khi lãi suất giảm, “bức tường tiền mặt” này sẽ tiếp tục nằm yên hay sẽ dịch chuyển sang cổ phiếu và trái phiếu, tạo ra làn sóng mới cho thị trường?

Quỹ thị trường tiền tệ – điểm đến của dòng tiền thời lãi suất cao

Trong hơn một năm qua, với chính sách liên tục nâng lãi suất của Fed để kiềm chế lạm phát, quỹ thị trường tiền tệ (money market funds) đã trở thành lựa chọn hấp dẫn cho cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức.

Theo số liệu từ Crane Data, tổng giá trị tài sản quỹ đã đạt kỷ lục 7.600 tỷ USD. Nhà đầu tư nhận được lợi suất trung bình khoảng 4,3%/năm, cao gấp gần 9 lần so với lãi suất tiền gửi ngân hàng (chỉ khoảng 0,5%). Chính sự chênh lệch này đã giữ chân dòng tiền, bất chấp biến động trên thị trường chứng khoán.

Fed sắp cắt giảm lãi suất: Dòng tiền sẽ đi đâu?

Nhiều chuyên gia dự báo Fed có thể hạ lãi suất 25 đến 50 điểm cơ bản trong cuộc họp tới, mở ra giai đoạn nới lỏng chính sách mới. Điều này đặt ra câu hỏi: Dòng vốn khổng lồ trong các quỹ tiền tệ sẽ di chuyển thế nào?

“Wall of cash”: Lý thuyết và kỳ vọng của Phố Wall

Theo giả thuyết “bức tường tiền mặt” (Wall of Cash), khi lãi suất giảm, dòng tiền lớn trong quỹ thị trường tiền tệ sẽ chảy sang các tài sản rủi ro hơn như cổ phiếu và trái phiếu, tạo đà tăng cho thị trường chứng khoán.

Shelly Antoniewicz – Giám đốc Kinh tế, Viện Công ty Đầu tư (ICI) – nhận định: “Dữ liệu việc làm mới nhất cho thấy thị trường lao động suy yếu, củng cố khả năng Fed sẽ sớm cắt giảm lãi suất. Khi điều này xảy ra, một phần trong khối tiền quỹ thị trường có thể dịch chuyển sang cổ phiếu.”

Góc nhìn ngược lại: “Tiền sẽ không đi đâu cả”

Trái lại, Peter Crane – Chủ tịch Crane Data – cho rằng: “Đó chỉ là ảo tưởng của Phố Wall. 7.600 tỷ USD này không đi đâu cả và thậm chí sẽ còn tăng lên.”

Ông viện dẫn dữ liệu lịch sử: trong 52 năm tồn tại của quỹ tiền tệ, dòng vốn chỉ suy giảm trong 2 giai đoạn: bong bóng dotcom (2000) và khủng hoảng tài chính (2008), khi lãi suất rơi xuống mức 0%.

Yếu tố quyết định: Chênh lệch lãi suất

Theo ông Crane, điều giữ chân dòng tiền không phải mức lãi suất tuyệt đối, mà là khoảng cách giữa lợi suất quỹ tiền tệ và lãi suất ngân hàng.

Lãi suất quỹ tiền tệ: ~4,3%/năm

Lãi suất tiền gửi ngân hàng: ~0,5%/năm

Ngay cả khi Fed giảm lãi suất xuống mức 3,8%, sự chênh lệch này vẫn quá lớn để thúc đẩy dòng vốn rời đi. Ông nhấn mạnh: “Chỉ khi lãi suất về 0% như trong khủng hoảng 2008 thì tiền mới rút mạnh khỏi quỹ.”

Ngoài ra, khoảng 60% tài sản quỹ tiền tệ hiện nay thuộc về tổ chức và doanh nghiệp – nhóm thường giữ tiền mặt ổn định, ít dịch chuyển sang cổ phiếu.

Hiệu ứng ngắn hạn và tác động trễ

Khác với trái phiếu chính phủ Mỹ, quỹ tiền tệ có kỳ hạn trung bình 30 ngày, nên không phản ứng ngay lập tức với quyết định của Fed. Thậm chí, trong ngắn hạn, khi Fed cắt giảm lãi suất, quỹ có thể tạm thời hấp dẫn hơn do vẫn nắm giữ tài sản có lợi suất cao từ kỳ trước.

Về dài hạn, lợi suất quỹ tất yếu sẽ giảm, song không đồng nghĩa dòng vốn phải rời đi. Thực tế, nhiều nhà đầu tư vẫn coi đây là kênh giữ tiền mặt hiệu quả, song song với việc tăng tỷ trọng cổ phiếu.

Lưu ý cho nhà đầu tư cổ phiếu

1. Đừng kỳ vọng “bức tường tiền mặt” sẽ ồ ạt vào chứng khoán

Lịch sử cho thấy dòng tiền trong quỹ tiền tệ khó rời đi hàng loạt, trừ khi kinh tế rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng. Do đó, nhà đầu tư cổ phiếu nên thận trọng với những kỳ vọng quá lạc quan.

2. Tác động tích cực nhưng giới hạn

Nếu có dịch chuyển, con số có thể chỉ khoảng 5–10% tổng tài sản quỹ. Tuy nhiên, với quy mô 7.600 tỷ USD, ngay cả tỷ lệ nhỏ này cũng đủ để tạo lực đẩy nhất định cho thị trường chứng khoán Mỹ.

3. Cơ hội cho chiến lược dài hạn

Việc Fed bắt đầu hạ lãi suất thường tạo môi trường thuận lợi cho thị trường cổ phiếu trong chu kỳ 12–18 tháng kế tiếp. Nhà đầu tư dài hạn có thể cân nhắc chiến lược giải ngân từng phần thay vì chờ đợi dòng tiền quỹ dịch chuyển.

4. Tập trung vào dữ liệu vĩ mô

Những yếu tố cần theo dõi gồm: CPI, thị trường lao động, GDP, và định hướng của Fed. Đây mới là các tín hiệu then chốt chi phối cả lợi suất quỹ tiền tệ lẫn xu hướng cổ phiếu.

Tổng quan

Việc Fed chuẩn bị cắt giảm lãi suất chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc dòng tiền trên thị trường tài chính Mỹ, nhưng kịch bản “núi tiền” từ quỹ thị trường tiền tệ ồ ạt chảy sang chứng khoán có thể chỉ là một câu chuyện đẹp của Phố Wall.

Trong thực tế, sự hấp dẫn của quỹ tiền tệ vẫn tồn tại nhờ chênh lệch lãi suất lớn với ngân hàng và tính an toàn vốn. Đối với nhà đầu tư, thông điệp quan trọng là: hãy đặt kỳ vọng hợp lý, đồng thời chuẩn bị chiến lược dài hạn khi Fed bước vào chu kỳ hạ lãi suất.