Fed giảm lãi suất lần thứ hai nhưng Powell gửi tín hiệu “hãy chờ đợi”

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa giảm lãi suất xuống 3,75–4%, nhưng Chủ tịch Jerome Powell cảnh báo việc cắt giảm tiếp trong tháng 12 không phải điều chắc chắn, khiến thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh.

1. Quyết định được chờ đợi – và thông điệp đầy thận trọng

Ngày 29/10/2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chính thức giảm lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm, đưa phạm vi mục tiêu xuống 3,75% – 4%. Đây là lần hạ lãi suất thứ hai liên tiếp trong năm, phản ánh nỗ lực của Fed nhằm duy trì đà tăng trưởng trong bối cảnh các dấu hiệu hạ nhiệt của kinh tế Mỹ ngày càng rõ.

Tuy nhiên, niềm vui của thị trường chỉ kéo dài ngắn ngủi. Chủ tịch Jerome Powell ngay sau đó đã nhấn mạnh rằng việc cắt giảm tiếp vào tháng 12 “không phải điều chắc chắn”, do “các thành viên trong Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) có quan điểm khác biệt rõ rệt về hướng đi tiếp theo của chính sách tiền tệ.”

Bối cảnh ra quyết định lần này càng trở nên phức tạp khi một phần chính phủ Mỹ đang tạm ngưng hoạt động, khiến nhiều báo cáo kinh tế — đặc biệt về việc làm, lạm phát và chi tiêu tiêu dùng — chưa thể cập nhật đầy đủ. Điều này buộc Fed phải “lái xe trong sương mù”, như chính Powell ví von.

2. Vì sao Fed quyết định hạ lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm?

Theo thông cáo chính thức, Fed nhận định rằng tăng trưởng kinh tế Mỹ vẫn duy trì ở mức “vừa phải”, song đà tăng việc làm đã chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp nhích lên, và lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu 2%. Trong bối cảnh đó, việc cắt giảm lãi suất được xem là một bước đi phòng thủ nhằm ngăn nền kinh tế rơi vào chu kỳ suy yếu sớm.

Đáng chú ý, Fed cũng thông báo sẽ chấm dứt chương trình thu hẹp bảng cân đối kế toán (Quantitative Tightening – QT) kể từ ngày 1/12. Động thái này thể hiện sự chuyển hướng sang lập trường “trung lập”, thay vì tiếp tục siết chặt thanh khoản như trước. Nói cách khác, Fed đang “giữ cửa mở” cho các kịch bản tiếp theo, tùy thuộc vào dữ liệu sắp tới.

Powell khẳng định: “Chúng tôi thu thập mọi dữ liệu có thể, đánh giá cẩn trọng và lập kế hoạch như khi đang lái xe trong sương mù – phải chậm, chắc, và luôn sẵn sàng đổi hướng.”

3. Thị trường tài chính phản ứng trái chiều

Ngay sau khi quyết định được công bố, thị trường chứng khoán Mỹ bật tăng, phản ứng tích cực với kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng hơn. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau, các chỉ số lớn như S&P 500 và Nasdaq quay đầu giảm khi Powell cảnh báo “đừng quá chắc chắn về việc cắt giảm trong tháng 12”.

Theo công cụ FedWatch của CME Group, xác suất Fed cắt giảm thêm lãi suất vào tháng 12 giảm mạnh từ 85% xuống khoảng 60–70% ngay sau bài phát biểu của Powell.

Cùng lúc, đồng USD tăng giá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt, trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm tăng trở lại, phản ánh kỳ vọng rằng Fed có thể tạm dừng chu kỳ giảm lãi suất sớm hơn dự kiến. Vàng và dầu thô – vốn hưởng lợi từ môi trường lãi suất thấp – cũng điều chỉnh giảm nhẹ.

4. Nội bộ Fed chia rẽ sâu sắc

Trong cuộc họp tháng 10, hai thành viên FOMC đã bỏ phiếu phản đối quyết định hạ lãi suất, cho thấy sự phân hóa rõ rệt trong quan điểm chính sách.

Stephen Miran (Ủy viên FOMC) ủng hộ hạ mạnh tay hơn – 0,5 điểm phần trăm, cho rằng nền kinh tế cần cú hích lớn hơn để tránh suy giảm.

Jeffrey Schmid, Chủ tịch Fed chi nhánh Kansas City, lại phản đối hoàn toàn việc cắt giảm, cho rằng “đi quá nhanh có thể làm lạm phát quay trở lại”.

Sự chia rẽ này phản ánh thế khó xử của Fed: vừa phải hỗ trợ tăng trưởng, vừa phải kiềm chế giá cả, trong khi các dữ liệu kinh tế vẫn bị gián đoạn vì chính phủ chưa thể công bố nhiều báo cáo quan trọng.

5. Tác động thực tế tới người tiêu dùng và doanh nghiệp

Việc hạ lãi suất xuống 3,75–4% có thể giúp chi phí vay giảm nhẹ trên nhiều mặt trận – từ vay mua nhà, mua xe, đến thẻ tín dụng cá nhân. Người tiêu dùng có thể tiếp cận nguồn vốn rẻ hơn, hỗ trợ tiêu dùng nội địa và các doanh nghiệp nhỏ – vốn là động lực chính của nền kinh tế Mỹ.

Tuy nhiên, nếu Fed dừng chu kỳ cắt giảm quá sớm, chi phí vay mượn sẽ duy trì ở mức cao, khiến đầu tư tư nhân chậm lại và doanh nghiệp thắt chặt chi tiêu. Một số chuyên gia cảnh báo, “nếu Fed chờ quá lâu để hành động, nền kinh tế có thể hạ nhiệt nhanh hơn mong muốn.”

6. Những kịch bản sắp tới và tín hiệu cần theo dõi

Các nhà phân tích hiện chia thành hai phe về hướng đi tiếp theo của Fed:

Kịch bản 1: Fed tạm ngưng cắt giảm cho tới khi có dữ liệu rõ hơn về thị trường lao động và lạm phát. Đây là kịch bản được Powell ngầm ủng hộ – giữ linh hoạt, tránh sai lầm chính sách.

Kịch bản 2: Fed tiếp tục giảm nhẹ vào tháng 12 nếu các chỉ số như Non-Farm Payrolls (NFP) hoặc lạm phát tiêu dùng (CPI, PCE) yếu hơn kỳ vọng.

Những dữ liệu quan trọng cần theo dõi trong tháng 11:

Báo cáo việc làm phi nông nghiệp (NFP): nếu tốc độ tạo việc làm tiếp tục giảm, Fed có thể xem xét hạ thêm.

Chỉ số CPI/PCE: nếu lạm phát tiến gần mục tiêu 2%, khả năng nới lỏng sẽ cao hơn.

Phát biểu của Powell và các quan chức Fed: mọi tín hiệu “chậm lại chính sách” đều có thể tác động mạnh đến thị trường.

7. Kết luận: Một bước đi thận trọng trong giai đoạn “sương mù dữ liệu”

Động thái hạ lãi suất xuống 3,75–4% là tín hiệu Fed muốn duy trì đà tăng trưởng mà không đánh mất kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, phát biểu thận trọng của Powell cho thấy chu kỳ giảm lãi suất có thể không diễn ra liên tục, mà sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào dữ liệu kinh tế và rủi ro lạm phát.

Trong bối cảnh dữ liệu kinh tế bị gián đoạn, nội bộ Fed chia rẽ, và thị trường toàn cầu nhạy cảm với từng phát biểu của Powell, chiến lược khôn ngoan nhất với nhà đầu tư là theo dõi sát tín hiệu và duy trì danh mục linh hoạt.

Thị trường đang bước vào giai đoạn “không chắc chắn có giảm tiếp”, nơi thông tin và sự kiên nhẫn sẽ là lợi thế lớn nhất.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao Fed cắt giảm lãi suất nhưng không chắc sẽ cắt thêm?
Fed nhận thấy tăng trưởng và việc làm đang chậm lại, nhưng lạm phát vẫn cao và dữ liệu chưa đầy đủ. Do đó, họ giữ linh hoạt để tránh rủi ro đi quá xa.

2. Việc ngừng thu hẹp bảng cân đối (QT) có ý nghĩa gì?
Khi dừng QT, Fed ngừng bán trái phiếu và chứng khoán thế chấp, giúp tăng thanh khoản thị trường và giảm áp lực lên lợi suất trái phiếu.

3. Nhà đầu tư nên phản ứng ra sao?
Thay vì kỳ vọng Fed giảm mạnh, nhà đầu tư nên chuẩn bị cho giai đoạn lãi suất ổn định hoặc giảm chậm, đồng thời theo dõi chặt dữ liệu vĩ mô để điều chỉnh danh mục.

4. Liệu đây có phải lần cắt cuối cùng trong năm?
Không thể khẳng định. Tuy nhiên, lời của Powell cùng xác suất FedWatch đang giảm cho thấy khả năng cao Fed sẽ tạm dừng trong tháng 12 để chờ thêm dữ liệu trước khi hành động.