Phân biệt Đầu tư rủi ro thấp và Đầu tư rủi ro cao

Rủi ro là điều hoàn toàn cơ bản trong đầu tư. Không có cuộc thảo luận nào về lợi nhuận hoặc hiệu quả hoạt động có ý nghĩa nếu không đề cập đến ít nhất một số rủi ro liên quan. Tuy nhiên, rắc rối đối với các nhà đầu tư mới là tìm ra rủi ro thực sự nằm ở đâu và sự khác biệt giữa rủi ro thấp và rủi ro cao.

Thông tin tổng quan

Dựa trên mức độ rủi ro cơ bản, nhiều nhà đầu tư mới cho rằng đó là một ý tưởng được xác định rõ ràng và có thể định lượng. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Nghe có vẻ kỳ lạ nhưng vẫn chưa có sự thống nhất thực sự về ý nghĩa của “rủi ro” hoặc cách đo lường đầu tư rủi ro.

Các học giả thường cố gắng sử dụng sự biến động như một đại diện cho rủi ro. Ở một mức độ nhất định, điều này có ý nghĩa hoàn hảo. 

Độ biến động là thước đo mức độ thay đổi của một con số nhất định theo thời gian. Phạm vi khả năng càng rộng thì một số khả năng đó sẽ là xấu càng cao. Tốt hơn nữa, sự biến động tương đối dễ đo lường.

Tuy nhiên, sự biến động không phải là thước đo rủi ro. Mặc dù đúng là một cổ phiếu hoặc trái phiếu dễ biến động hơn sẽ khiến chủ sở hữu đối mặt với nhiều kết quả có thể xảy ra hơn. Nhưng điều đó không nhất thiết ảnh hưởng đến khả năng xảy ra kết quả. 

Ở nhiều khía cạnh, sự biến động giống như sự hỗn loạn mà một hành khách trải qua trên máy bay - có lẽ là khó chịu, nhưng thực sự không có nhiều mối liên hệ với khả năng xảy ra tai nạn.

Một cách tốt hơn để nghĩ về rủi ro là khả năng hoặc xác suất của tài sản bị mất giá trị vĩnh viễn hoặc hoạt động dưới mức mong đợi. Nếu nhà đầu tư mua một tài sản với kỳ vọng lợi nhuận 10% thì khả năng lợi nhuận dưới 10% chính là rủi ro của khoản đầu tư đó. 

Đầu tư rủi ro cao là gì?

Đầu tư rủi ro cao là khoản đầu tư có tỷ lệ lớn khả năng mất vốn hoặc hoạt động kém hiệu quả - hoặc khả năng thua lỗ nghiêm trọng tương đối cao. 

Điều đầu tiên trong số này là trực quan, nếu chủ quan: Nếu bạn được thông báo rằng có 50/50 khả năng khoản đầu tư của bạn sẽ kiếm được lợi nhuận mong đợi, bạn có thể thấy điều đó khá rủi ro. Nếu bạn được thông báo rằng có 95% khả năng khoản đầu tư sẽ không mang lại lợi nhuận như mong đợi thì hầu hết mọi người sẽ đồng ý rằng đó là rủi ro.

Tuy nhiên, nửa sau là thời điểm mà nhiều nhà đầu tư bỏ qua việc xem xét. Để minh họa điều đó, hãy lấy ví dụ về vụ tai nạn ô tô và máy bay. Một phân tích của Hội đồng An toàn Quốc gia năm 2019 cho biết rằng, tỷ lệ tử vong trong đời của một người do bất kỳ nguyên nhân vô ý nào đã tăng lên 1/25 - tăng từ tỷ lệ 1/30 vào năm 2004.

Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do tai nạn ô tô chỉ là 1/107, trong khi tỷ lệ tử vong sau khi bị sét đánh là rất nhỏ là 1/138.849.

Đầu tư rủi ro thấp là gì?

Về bản chất, với hoạt động đầu tư có rủi ro thấp, sẽ có ít rủi ro hơn - cả về số tiền đầu tư hoặc tầm quan trọng của khoản đầu tư đối với danh mục đầu tư. Cũng có ít thứ để đạt được hơn - về mặt lợi nhuận tiềm năng hoặc lợi ích tiềm năng lớn hơn.

Đầu tư rủi ro thấp không chỉ có nghĩa là bảo vệ khỏi nguy cơ thua lỗ mà còn có nghĩa là đảm bảo rằng không có khoản lỗ tiềm ẩn nào sẽ nghiêm trọng.

Nếu các nhà đầu tư chấp nhận quan điểm, rủi ro đầu tư được xác định bằng việc mất vốn và/hoặc hoạt động kém hiệu quả so với kỳ vọng, thì việc xác định các khoản đầu tư có rủi ro thấp và rủi ro cao trở nên dễ dàng hơn. 

Ví dụ

Chúng ta hãy xem xét một vài ví dụ để minh họa rõ hơn sự khác biệt giữa đầu tư có rủi ro cao và rủi ro thấp.

Cổ phiếu công nghệ sinh học nổi tiếng là rủi ro. Phần lớn các phương pháp chữa trị thử nghiệm mới sẽ thất bại. Và không có gì ngạc nhiên khi hầu hết các loại thuốc công nghệ sinh học cuối cùng cũng không mấy thành công. Vì vậy, có cả khả năng cao là phần lớn hoạt động sẽ kém hiệu quả.

Để so sánh, trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ có mức độ rủi ro rất khác. Hầu như không có khả năng một nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu kho bạc sẽ không nhận được những khoản lãi và gốc đã quy định. Ngay cả khi có sự chậm trễ trong thanh toán (cực kỳ hiếm trong lịch sử), các nhà đầu tư có thể sẽ thu lại được phần lớn khoản đầu tư của mình. 

Những điểm lưu ý

Điều quan trọng là phải xem xét tác động của việc đa dạng hóa đối với rủi ro trong danh mục đầu tư. Nói chung, cổ phiếu trả cổ tức của các tập đoàn lớn trong Fortune 100 khá an toàn. Các nhà đầu tư có thể kỳ vọng kiếm được lợi nhuận từ một chữ số, mức trung bình đến cao trong nhiều năm.

Điều đó nói lên rằng, luôn có nguy cơ một công ty riêng lẻ sẽ thất bại. Các công ty như Eastman Kodak và Woolworths là những ví dụ nổi tiếng về những câu chuyện thành công một thời nhưng cuối cùng lại sụp đổ. Hơn nữa, sự biến động của thị trường luôn có thể xảy ra rủi ro. 

Nếu một nhà đầu tư nắm giữ toàn bộ số tiền của họ vào một cổ phiếu, khả năng xảy ra sự kiện xấu có thể vẫn tương đối thấp, nhưng mức độ nghiêm trọng tiềm tàng là khá cao. Tuy nhiên, việc nắm giữ một danh mục đầu tư gồm 10 cổ phiếu như vậy không chỉ làm giảm nguy cơ danh mục đầu tư kém hiệu quả mà tầm quan trọng của danh mục đầu tư tổng thể tiềm năng cũng giảm.

Có thể thấy, đầu tư rủi ro cao một phần đảm bảo an toàn nhưng lại bị giới hạn về tiềm năng lợi nhuận. Trong khi, đầu tư rủi ro cao lại mở ra nhiều cơ hội hơn. Bù lại, tính chất rủi ro và mức độ nguy hiểm cũng cao hơn. Do đó, bạn cần phải tìm hiểu và nắm vững các mật vấn đề trước khi bước chân vào thị trường. 

Duy Thanh