Trung Quốc được cho là đã mua vàng gấp 10 lần số liệu công bố, nâng dự trữ lên hơn 5.000 tấn và trở thành nhân tố lớn đẩy giá vàng toàn cầu lên đỉnh mới.

1. Lượng vàng mua thực tế của Trung Quốc có thể cao gấp 10 lần báo cáo

Một báo cáo điều tra của tờ El Pais đang khiến thị trường vàng toàn cầu “dậy sóng” khi cho rằng lượng vàng Trung Quốc mua vào trong năm 2025 có thể cao gấp 10 lần con số được công bố chính thức. Thay vì 25 tấn như PBoC báo cáo, lượng mua thực tế được ước tính lên tới 250 tấn, đồng nghĩa dự trữ vàng thực có thể đã vượt 5.000 tấn – đưa Trung Quốc trở thành quốc gia nắm giữ vàng lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Hoa Kỳ.

Những thông tin này làm dấy lên nhiều câu hỏi về chiến lược vàng của Trung Quốc và tác động của nó đối với thị trường toàn cầu.

2. Giá vàng lập đỉnh khi Trung Quốc âm thầm tạo lực cầu mạnh mẽ

Theo phân tích của El Pais, Trung Quốc có thể chính là nhân tố thầm lặng khiến giá vàng liên tục leo thang trong thời gian gần đây. Mặc dù Bắc Kinh không công bố bất kỳ chiến dịch mua vàng lớn nào, nhưng dữ liệu về nhập khẩu, tiêu thụ và chênh lệch dự trữ cho thấy có một lượng vàng “khổng lồ” không được ghi nhận trong báo cáo chính thức.

Hai nhà báo Inma Bonet và Guillermo Abril nhận định rằng đà tăng mạnh của vàng trong suốt năm 2025 không thể chỉ giải thích bằng những yếu tố kinh tế vĩ mô thông thường. Việc Trung Quốc liên tục gom vàng một cách kín đáo đang tạo ra một nguồn cầu ổn định, đủ lớn để duy trì xu hướng tăng giá ngay cả trong những giai đoạn thị trường rung lắc.

Thực tế cho thấy giá vàng đã tăng hơn 50% kể từ đầu năm, đạt gần 4.143 USD/ounce trong sáng 25/11 và từng chạm đỉnh lịch sử 4.380 USD/ounce trong tháng 10.

3. Fed và kỳ vọng hạ lãi suất: Chất xúc tác đẩy vàng bứt phá

Trong khi Trung Quốc là lực đẩy dài hạn, câu chuyện của Fed lại đóng vai trò như chất xúc tác khiến giá vàng tăng mạnh hơn trong những ngày gần đây. Kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ giảm lãi suất vào ngày 10/12 đã tăng vọt, đặc biệt sau khi Chủ tịch Fed New York John Williams cho biết việc hạ lãi suất “có thể diễn ra trong ngắn hạn”.

Chỉ trong vài ngày, xác suất Fed cắt giảm lãi suất đã nhảy từ gần 20% lên hơn 80%. Khi lãi suất giảm, cơ hội sinh lời từ trái phiếu giảm theo, khiến vàng trở thành kênh trú ẩn hấp dẫn hơn.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng tác động của Fed chỉ giải thích một phần. Chính động thái mua vàng quy mô lớn của Trung Quốc mới là yếu tố neo giá vàng ở vùng đỉnh lịch sử.

4. Động cơ nào khiến Trung Quốc phải tăng tốc tích trữ vàng?

Đằng sau chiến lược tích lũy vàng quy mô lớn của Trung Quốc là những lo ngại ngày càng gia tăng về rủi ro địa chính trị và sự mong manh của hệ thống tài chính quốc tế. Sau cuộc xung đột Nga – Ukraine, phương Tây đã phong tỏa một phần lớn tài sản của Nga, bao gồm cả vàng và USD. Đối với Trung Quốc, đây là tín hiệu rõ ràng rằng dự trữ dựa vào USD không còn là lựa chọn an toàn tuyệt đối.

Bên cạnh đó, việc thế giới ngày càng phân cực khiến những nền kinh tế lớn như Trung Quốc phải tìm cách tăng cường khả năng tự chủ tài chính. Vàng – với vai trò tài sản trung lập, không phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng quốc tế – trở thành công cụ bảo vệ giá trị quốc gia hiệu quả nhất.

Ông Michael Haigh từ Société Générale nhận định rằng chiến lược vàng của Trung Quốc bắt đầu tăng tốc ngay sau khi Nga bị đóng băng tài sản, và diễn biến chính trị gần đây tại Mỹ càng khiến Trung Quốc muốn đẩy nhanh quá trình đa dạng hóa dự trữ.

5. Dự trữ vàng của Trung Quốc thực tế có thể vượt 5.000 tấn

Mặc dù Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc công bố sở hữu 2.304 tấn vàng – tương đương 8% dự trữ ngoại hối – nhưng nhiều chuyên gia cho rằng con số thực tế cao hơn rất nhiều. Ông Bruce Ikemizu từ JBMA tin rằng tổng dự trữ có thể đã vượt 5.000 tấn, dựa trên dữ liệu nhập khẩu, tiêu thụ và hoạt động giao dịch thực tế.

Nếu điều này chính xác, Trung Quốc sẽ thu hẹp đáng kể khoảng cách với Mỹ – quốc gia sở hữu khoảng 8.133 tấn vàng – và trở thành nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến thị trường vàng toàn cầu.

6. Phân tích độc lập củng cố nghi vấn Trung Quốc đang mua vàng gấp 10 lần công bố

Société Générale thực hiện phân tích dựa trên dữ liệu xuất khẩu vàng từ Anh – thị trường trung chuyển vàng lớn nhất thế giới. Khi so sánh lượng xuất khẩu này với sản lượng vàng nội địa của Trung Quốc và dữ liệu dự trữ, họ phát hiện sự chênh lệch rất lớn, cho thấy Trung Quốc có thể đã mua vào khoảng 250 tấn vàng, thay vì 25 tấn như công bố.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng Trung Quốc đã bổ sung hơn 1.080 tấn vàng kể từ giữa năm 2022, với tốc độ trung bình 33 tấn mỗi tháng. Đây là quá trình tích lũy ổn định, thay vì những đợt “gom hàng” gây biến động thị trường.

7. Làn sóng gom vàng lan rộng toàn cầu

Không chỉ Trung Quốc, nhiều quốc gia khác cũng đang tăng tốc mua vàng. Nga thậm chí sử dụng vàng để thanh toán cho các lô hàng máy bay không người lái từ Iran. Ấn Độ, Ba Lan và một số nước châu Á, châu Âu cũng mở rộng dự trữ vàng nhằm đối phó rủi ro kinh tế và tài chính toàn cầu.

Ông Adrian Ash từ BullionVault cho biết thế giới đang bước vào thời kỳ mà “sự nghi ngờ và nỗi sợ” giữa các quốc gia khiến vàng trở thành tài sản chiến lược bền vững, không chỉ là công cụ đầu tư.

8. Giá vàng có còn tăng? Nhiều dự báo cho rằng đà tăng chưa kết thúc

Theo Société Générale, thị trường vàng có thể đang bước vào một chu kỳ tăng giá dài hạn. Nếu lực cầu từ Trung Quốc tiếp tục mạnh mẽ và Fed bắt đầu nới lỏng chính sách, giá vàng hoàn toàn có thể vượt 5.000 USD/ounce trong những năm tới.

Mặc dù vẫn tồn tại nhiều bất ổn, giới phân tích nhận định rằng đà tăng hiện tại không mang tính đầu cơ, mà phản ánh sự dịch chuyển dòng tiền toàn cầu sang các tài sản an toàn hơn.

Câu hỏi thường gặp

1. Trung Quốc mua vàng nhiều như vậy để làm gì?

Để giảm phụ thuộc vào USD, bảo vệ tài sản quốc gia và tăng khả năng chống chịu trước các lệnh trừng phạt.

2. Dự trữ vàng thực tế của Trung Quốc là bao nhiêu?

Nhiều chuyên gia tin rằng con số thực tế vượt 5.000 tấn, cao hơn gấp đôi báo cáo chính thức.

3. Việc Trung Quốc gom vàng ảnh hưởng thế nào đến thị trường quốc tế?

Nhu cầu lớn từ Trung Quốc giữ giá vàng ở mức cao và tạo động lực tăng dài hạn.

4. Giá vàng có thể lên bao nhiêu?

Một số dự báo cho rằng vàng có thể vượt 5.000 USD/ounce nếu xu hướng mua vào của các ngân hàng trung ương tiếp tục mạnh mẽ.