Ông lớn công nghệ IBM liệu có lỗi thời?

Những điểm chính

• Nếu chỉ quan tâm đến số liệu tổng hợp về doanh thu và thu nhập, chúng ta sẽ không thể hình dung phần quan trọng nhất trong câu chuyện phát triển của IBM.

• Các nền tảng đám mây lai của IBM thậm chí còn thúc đẩy doanh thu và lợi nhuận cao hơn sau khi công ty bán cơ sở hạ tầng ban đầu.

• Như vậy, có lẽ chính bản thân công ty cũng có thể đang đánh giá thấp dòng tiền tự do có khả năng xuất hiện trong năm nay.

Nếu nghiên cứu kỹ lưỡng hơn, chúng ta sẽ thấy công ty đang thực hiện vô cùng tốt ở những khía cạnh quan trọng nhất.

Nếu nhìn thoáng qua, hẳn ai cũng sẽ dễ dàng cho rằng International Business Machines (IBM) đang gặp khó khăn. Mặc dù công ty vừa mới công bố doanh số Q4 vượt dữ liệu ước tính, song doanh thu được báo cáo không thay đổi so với năm trước. Gã khổng lồ công nghệ cũng công bố kế hoạch sa thải khoảng 3.900 nhân công, gia nhập vào danh sách các công ty công nghiệp sa thải nhân viên ngày một dài. Cổ phiếu công ty đã sụt giảm thứ Năm (giờ địa phương) tuần trước sau khi tất cả các tin tức nói trên được công bố sau khi thị trường đóng cửa vào thứ Tư.

Tuy nhiên, nếu đào sâu hơn kết quả của quý trước, chúng ta sẽ nhìn thấy một bức tranh lạc quan và tươi sáng hơn hẳn những gì các nhà đầu tư đang thấy hiện nay.

Các bộ phận khác nhau của IBM là một phần của tổng thể lớn hơn

Nếu bạn đang cố gắng nắm bắt chính xác những gì IBM đang làm hiện nay, có lẽ bạn không hề đơn độc. Giờ đây các cỗ máy tính khổng lồ đã trở thành quá khứ và công ty không còn đi đầu trong ngành công nghiệp máy tính cá nhân nữa. IBM cung cấp rất nhiều công cụ an ninh mạng, quản lý đám mây và trí tuệ nhân tạo, nhưng dường như không dẫn đầu bất kỳ thị trường nào trong số đó (mặc dù IBM là một tay chơi rất được kính trọng trong không gian đám mây lai).

Tuy nhiên, ngày nay công ty vẫn là một tổ chức phù hợp với bối cảnh thị trường và vẫn vô cùng quan trọng không khác là bao so với giai đoạn đỉnh cao trước đó. Chỉ có điều công ty không còn nổi bật như trước do công ty giờ đây cung cấp toàn bộ các giải pháp và rất khó để phù hợp với một phạm trù hẹp.

Với lưu ý đó, các nhà đầu tư có thể coi IBM mới và cải tiến như một nhà cung cấp giải pháp công nghệ từ trên xuống dưới, nơi mọi khía cạnh riêng lẻ trong hoạt động kinh doanh của IBM đều thúc đẩy các bộ phận khác trong hoạt động kinh doanh của họ. Như Giám đốc tài chính James Kavanaugh đã đề cập trong hội nghị công bố thu nhập hôm thứ Tư, "Cách tiếp cận của chúng tôi đối với đám mây lai là lấy nền tảng làm trung tâm. Khi chúng tôi sử dụng một nền tảng, chúng tôi sẽ nhận được hiệu ứng cấp số nhân trên phần mềm, tư vấn và cơ sở hạ tầng."

Chuyển nghĩa: Doanh số bán phần cứng đám mây lai tạo ra doanh số bán phần mềm và từ đó thúc đẩy doanh thu tư vấn và dịch vụ đám mây. Trên thực tế, Kavanaugh đã chỉ ra rằng cứ mỗi 1 đô la doanh thu từ nền tảng đám mây lai tạo ra 3 đô la đến 5 đô la doanh thu phần mềm và 6 đô la đến 8 đô la doanh thu dịch vụ và tư vấn đám mây. Và chính các dịch vụ tư vấn và phần mềm của công ty đã thúc đẩy sự quan tâm ban đầu đối với phân khúc phần cứng.

Phải chăng công ty đang cung cấp hệ thống các sản phẩm phức tạp? Có lẽ vậy. Nhưng không hẳn là xấu. Giải pháp càng phức tạp thì khả năng khách hàng của IBM sẽ gắn bó với công ty càng cao. Các khách hàng chắc chắn sẽ chọn những gì IBM đã bày sẵn lên bàn thay vì đổ hàng đống tiền lớn để xây dựng từ đầu.

Với bối cảnh đó, rõ ràng từ kết quả của quý trước cho thấy mô hình kinh doanh của công ty đang hoạt động vô cùng tốt. Và chính từ đó đã thúc đẩy hoạt động kinh doanh lớn nhất và có lợi nhuận cao nhất của công ty.

Một sự kết hợp tối ưu của mô hình doanh số thúc đẩy lợi nhuận

Mặc dù mô hình kinh doanh đã phát triển của IBM có thể khó xác định nhưng không khó để thấy mức độ hiệu quả của nó. Hãy xem trích đoạn dưới đây từ thông cáo báo chí Q4 của công ty. Phần mềm hiện chiếm hơn 40% doanh thu của IBM và hơn 81% doanh thu đó được chuyển thành lợi nhuận hoạt động. Cả hai đều là số liệu hàng đầu cho tổ chức. Tuy nhiên, cả hai con số sẽ không ấn tượng nếu công ty không bán cơ sở hạ tầng.

Lưu ý: số liệu đô la là hàng triệu. Nguồn: Thông cáo báo chí Q4 2022 của IBM.

Đồng thời, mặc dù không mạnh bằng mảng kinh doanh phần mềm của công ty, nhưng các dịch vụ tư vấn chiếm gần 30% tổng doanh thu của IBM, gián tiếp hỗ trợ việc sử dụng mảng kinh doanh phần mềm có tỷ suất lợi nhuận cao.

Và những con số này đang ngày một trở nên khởi sắc. Hai năm trước, phần mềm (được gọi là phần mềm nhận thức và đám mây vào thời điểm đó) chỉ chiếm khoảng một phần ba doanh thu của IBM và có tỷ suất lợi nhuận gộp thấp hơn một chút.

Lưu ý: số liệu đô la là hàng triệu. Nguồn: Thông cáo báo chí Q4 2022 của IBM.

Bằng chứng toán học trong hai hình ảnh nói trên phù hợp với thông điệp "số nhân" của Kavanaugh: Một chút kinh doanh phần cứng thúc đẩy rất nhiều hoạt động kinh doanh phần mềm và ít nhất là một  số hoạt động kinh doanh dịch vụ.

Đúng vậy, tỷ suất lợi nhuận hoạt động của mảng kinh doanh hệ thống và tư vấn của IBM đang chịu áp lực bởi chi phí gia tăng như các công ty khác cùng ngành. Tuy nhiên, cơn gió ngược này được bù đắp bởi tỷ suất lợi nhuận vốn đã cao và đang cải thiện của phân khúc kinh doanh lớn nhất và tốt nhất của IBM. Dựa trên dữ liệu từ những hình ảnh trên, trên thực tế, chỉ riêng phần mềm hiện đã mang lại hơn 60% thu nhập hoạt động của IBM.

Thêm nữa, không những cổ tức của IBM thậm chí còn được bảo vệ tốt hơn so với bề ngoài, công ty có thể đang đánh giá thấp mức tăng 1 tỷ đô la dự kiến trong năm nay trong dòng tiền tự do 9,3 tỷ đô la của năm ngoái.

IBM là một cơ hội tuyệt vời đối với một số nhà đầu tư nhất định

Nếu bạn đang tìm kiếm sức tăng trưởng vượt bậc, thì đây không phải là cổ phiếu dành cho bạn. IBM không sở hữu loại công nghệ tiên tiến nào trong danh mục đầu tư của mình và có khả năng thúc đẩy tăng trưởng doanh thu ở mức hai con số. Tuy nhiên, nếu bạn đang tìm kiếm thu nhập hiện tại với cơ hội tăng trưởng tốt, thì tỷ suất cổ tức hiện tại của IBM là 4,7% rất đáng nể. Bạn nên biết rằng tình trạng doanh thu không tăng trưởng trong quý trước chỉ là kết quả của tỷ giá hối đoái bất lợi. Trên cơ sở tiền tệ không đổi, doanh thu của quý trước thực sự đã cải thiện 6%, vượt qua mức tăng trưởng doanh thu cả năm. Đây là mức tăng trưởng tốt nhất mà các nhà đầu tư IBM đã thấy kể từ năm 2011.

Đợt bán tháo cổ phiếu sau báo cáo thu nhập là một cơ hội mua vào hiếm có cho các nhà đầu tư.

Hậu Dương - theo fool